छे, (३) निर्मळ पर्यायरूप कर्म ते क्षणिक–स्वभाव छे, अने (४) कर्मशक्ति ते त्रिकाळ शुद्ध स्वभावे छे. ते त्रिकाळी
स्वभावना आधारे वर्तमान निर्मळ पर्यायरूप कर्म प्रगटे छे, ने भावकर्म तथा द्रव्यकर्म छूटी जाय छे.
कार्यशक्ति! आत्मानी कार्यशक्ति एवी नथी के जडनुं कांई करे; विकार करे ते पण खरेखर आत्मानी शक्तिनुं कार्य
नथी; पण शुद्ध ज्ञान–दर्शन–आनंद वगेरे भावो आत्मानुं खरुं कर्म छे.
राग–द्वेष–पुण्य–पाप वगेरे विकारी भावरूप अवस्था ते मिथ्याद्रष्टिनुं कार्य छे, केमके ते तेमां तन्मय छे.
समकिती तो पोताना सम्यक्श्रद्धा–ज्ञान–आनंदरूप भावोमां तन्मय थाय छे, अने ते ज आत्मानुं
साधकभाव (–ते ते समये प्रसिद्ध थयेलो साधकभाव) ते ज धर्मात्मानुं कर्म छे; तेना वडे आत्मानी कर्मशक्ति
ओळखाय छे. राग ते खरेखर आत्मानुं स्वभाविक कर्म नथी तेथी तेना वडे कर्मशक्तिवाळो आत्मा
ओळखातो नथी.
शुं रागादि भावकर्म ते आत्मानुं कर्म छे?–ना; ते रागादि भावो आत्मानी पर्यायमां थता होवा छतां,
कर्म छे, ने ते ज धर्म छे.
करवानी ताकात तारा आत्मामां छे, ने ते ज तारां कार्य छे; ए सिवाय बहारमां मोटा राजपद के इन्द्रपद वगेरे प्राप्त
थाय ते कांई तारा आत्मानुं कार्य नथी. धर्मी जाणे छे के हुं तो मारा ज्ञान–आनंद स्वभावमय छुं ने तेमांथी प्राप्त थती
अवस्था ज मारुं कार्य छे, ए सिवाय रागादि विचारो पण मारुं कार्य नथी तो पछी ते विकारना फळरूप बाह्य
संयोगोमां तो मारुं कार्य केम होय? मारा स्वभावमांथी सिद्धपद प्रगटे ते ज मारुं प्रिय कार्य छे. ‘कर्तानुं इष्ट ते कर्म’–
धर्मी–कर्तानुं इष्ट तो पोतानी निर्मळ परिणति ज छे; रागादि ते धर्मीनुं इष्ट नथी तेथी ते तेनुं कर्म नथी. श्रद्धामां
परमशुद्ध एवा चिदानंद स्वभावने ज इष्ट करीने तेमांथी सम्यग्दर्शनादि निर्मळदशा प्राप्त करीने सिद्धपद तरफ पगलां
मांडयां छे, ते ज धर्मात्मानुं इष्ट–कार्य छे.
ते तो सत्ना रस्ते पण आव्यो नथी, तो तेने सत्ना फळरूप मोक्षनी प्राप्ति तो क्यांथी थशे? रागादि होवा छतां जेणे
अंतर्मुख थईने पोताना चिदानंद स्वभावने ज इष्ट कर्यो छे ते तो सत्ना रस्ते चडेलो साधक छे, अने ते सत्ना
फळरूप सिद्धपदने अल्पकाळमां जरूर पामशे.
रहेती. आ रीते निश्चिंत पुरुषोवडे आ आत्मा सधाय छे; केम के आत्माने साधवा माटे बहारनुं कोई साधन छे ज
नहि, अंतरमां आत्मा पोते ज सर्वसाधनसंपन्न छे, तेथी बाह्यसाधनोनी चिंता व्यर्थ छे. पोते पोताना स्वभावना
चिंतनथी ज आ आत्मा सधाय छे, बहारनी चिंता वडे ते सधातो नथी, माटे निश्चित पुरुषोवडे ज आत्मा सधाय छे.
निमित्त वगेरे बाह्यसाधनोनी