શુદ્ધોપયોગ જ મોક્ષાર્થીનો મનોરથ છે, બીજો મનોરથ નથી.
ભગવાન અર્હંતદેવના આવા શાસનને (આવા ઉપદેશને, આવા માર્ગને) આ પાંચ સૂત્રરત્નો પ્રકાશિત કરે છે.
* મોક્ષના સાક્ષાત્ સાધનરૂપ શ્રામણ્ય શુદ્ધોપયોગીને જ હોય છે, બીજાને નહિ.
* કેવળજ્ઞાન અને કેવળદર્શન પણ શુદ્ધોપયોગીને જ થાય છે, બીજાને નહિ.
* પરમ જ્ઞાન–આનંદરૂપ નિર્વાણપદ પણ શુદ્ધોપયોગીને જ થાય છે, બીજાને નહિ.
* પરમાનંદરૂપ આત્મસ્વભાવની પ્રાપ્તિરૂપ સિદ્ધ પદ પણ શુદ્ધોપયોગીને જ હોય છે, બીજાને નહિ.
–વધારે શું કહીએ! આટલાથી બસ થાઓ!! સર્વ મનોરથના સ્થાનરૂપ એવા આ શુદ્ધોપયોગને તદ્રૂપે
માર્ગ ઉપર તેના મનોરથનું ચક્ર ચાલતું નથી. શુદ્ધોપયોગવડે જ મુનિદશા અંગીકાર થાય છે. સમ્યગ્દર્શનની
ઉત્પત્તિ પણ શુદ્ધોપયોગપૂર્વક થાય છે. આ રીતે શુદ્ધોપયોગ જ ધર્મ છે, તે જ પરમાર્થ મોક્ષસાધન છે. સાક્ષાત્
શુદ્ધોપયોગરૂપ પરિણમવું તે શુદ્ધોપયોગી સંતને અભેદ નમસ્કાર છે; તેમાં નમસ્કાર કરનાર હું ને મારે નમસ્કાર
કરવા યોગ્ય બીજા– એવા સ્વપરના ભેદનો વિકલ્પ તોડીને, નિર્વિકલ્પપણે પોતે પોતાના સ્વરૂપમાં
નમ્યા..એટલે જે નમસ્કાર કરવા યોગ્ય હતા તે રૂપે પોતે જ પરિણમી ગયા..આ રીતે શુદ્ધોપયોગરૂપે પરિણમીને
આચાર્ય ભગવાને શુદ્ધોપયોગીને ભાવનમસ્કાર કર્યા, અને તેને જ સર્વ મનોરથના સ્થાન તરીકે અભિનંદન
કર્યું.
જે જાણતો, તે અલ્પકાળે સાર પ્રવચનનો લહે. ૨૭પ.
એવા અભૂતપૂર્વ સિદ્ધપદને પામે છે–એ જ આ શાસ્ત્રને જાણવાનું ફળ છે.
શિષ્યો આ ઉપદેશને જાણે છે તે ખરેખર અપૂર્વ જ્ઞાનાનંદસ્વરૂપ આત્માને પામે છે. જેઓ શ્રુતજ્ઞાનવડે કેવળ આત્માને
અનુભવે છે તેઓએ જ ખરેખર સમસ્ત શાસ્ત્રનું રહસ્ય જાણ્યું છે. શાસ્ત્રનો ઉપદેશ પણ એ જ છે કે જ્ઞાન ઉપયોગને
અંતરમાં વાળીને કેવળ આત્માનો અનુભવ કરવો;–તેથી જે શિષ્ય તેમ કરે છે તેણે જ સમસ્ત શાસ્ત્રના ઉપદેશને જાણ્યો
છે, અને એ રીતે આ શાસ્ત્રના ઉપદેશને જે જાણે છે તે શિષ્યવર્ગ અપૂર્વ આત્મિક સિદ્ધિને પામે છે. આ પ્રમાણે આ
પાંચમું રત્ન શાસ્ત્રના ફળને પ્રકાશે છે.