Atmadharma magazine - Ank 177
(Year 15 - Vir Nirvana Samvat 2484, A.D. 1958)
(Devanagari transliteration).

< Previous Page   Next Page >


PDF/HTML Page 17 of 25

background image
ः १६ः आत्मधर्मः १७८
उ.ः– जेणे शुद्ध आत्माने जाण्यो तेणे द्रव्यश्रुत तेमज भावश्रुत बंनेने जाण्या, एटले तेणे ज जैन शासनने
जाण्युं छे. पंदरमी गाथामां पण ए ज कह्युं छे के जे शुद्ध अबद्ध–स्पृष्ट आत्माने जाणे छे ते द्रव्यश्रुत ने
भावश्रुतरूप समस्त जिनशासनने जाणे छे. खरेखर तो अंतरमां जे भावश्रुतज्ञान परिणम्युं ते ज
जिनशासन छे, द्रव्यश्रुत तो तेनुं निमित्त छे.
प्र. (१७३)ः– अज्ञानी हर्ष–शोकादिनो ज भोक्ता केम छे?
उ.ः–
अज्ञानीने, शुद्धात्मानुं ज्ञान नथी एटले शुद्धआत्माना आनंदनुं वेदन नथी, तेथी ते हर्ष–शोकनो ज
भोक्ता छे–एम नियम करवामां आवे छे. निगोदथी मांडीने नवमी ग्रैवेयक सुधीना बधाय अज्ञानी
जीवोने शुद्धात्मानुं वेदन नहि होवाने लीधे तेओ नियमथी हर्ष–शोकना भोक्ता छे.
प्र. (१७४)ः– समकिती जीव केवो छे?–ते शेनो वेदक छे?
उ.ः–
आत्मप्रयोजनने साधनारो साधक, स्वकर्तव्यपरायण समकीति, ते पोताना शुद्धात्मा तरफ झूकेलो
होवाथी परद्रव्य प्रत्येथी वैराग्य पामेलो छे, तेथी ते शुद्धात्माना अनुभवनो ज वेदक छे, रागादिने ते
पोताना स्वरूपपणे अनुभवतो नथी, तेथी ते कर्मफळनो अवेदक ज छे. हुं स्वयं चिदानंदस्वरूप ज्ञायक
छुं–एम अनुभवतो ते पोताना आनंदनो ज वेदक छे.
प्र. (१७प)ः– समकितीने शुं छे ने शुं नथी?
उ.ः–
भावश्रुतज्ञानस्वरूप शुद्धात्मज्ञाननो तेने सद्भाव छे, अने परथी ते अत्यंत विरक्त छे, एटले
परद्रव्यने के परभावने ते पोताना स्वरूपमां एकमेकपणे जरा पण अनुभवतो नथी.
प्र. (१७६)ः– अज्ञानीने शुं नथी अने शुं छे?
उ.ः–
अज्ञानीने शुद्धात्मानुं ज्ञान नथी, भावश्रुतज्ञान नथी, ज्ञायकस्वभावनुं वेदन नथी; अने परने तथा
हर्ष–शोकादि विकारने पोताना स्वरूपमां एकमेकपणे मानीने, हर्ष–शोकने ज वेदे छे, तेथी तेने विकारनुं
ज वेदन छे.
प्र. (१७७)ः– ज्ञानी शेने माटे अयोग्य छे?
उ.ः–
ज्ञानीने पोताना ज्ञायकस्वभावमां ज एकत्वपणुं होवाथी, ते स्वभावना अनुभवमां तेने, ‘परद्रव्यने
तेमज हर्ष–शोकादि भावोने पोतापणे अनुभववानी अयोग्यता छे; स्वभावना अनुभवमां परभावोने
अनुभववानी अयोग्यता छे. आ रीते ज्ञानी ज्ञायकस्वभावना अनुभवने योग्य छे, ने रागादिना
अनुभवने माटे ते अयोग्य छे, एटले के ज्ञानी कदी रागादिभावोने पोताना स्वरूपपणे अनुभवतो
नथी. जेम अभव्य जीव भेदज्ञानने माटे अयोग्य छे, तेम ज्ञानी पोताना स्वभावमां रागादिने
‘हुंपणे’ अनुभववाने अयोग्य छे.
प्र. (१७८)ः– अज्ञानी शेने माटे अयोग्य छे?
उ.ः–
अज्ञानीने शुद्धआत्मस्वभावनुं ज्ञान नहि होवाथी, रागादि परभावोने ज हुंपणे ते अनुभवे छे, एटले
रागथी पार चिदानंदस्वरूपना स्वादनुं वेदन करवाने ते अयोग्य छे. रागने ज पोताना स्वभावपणे जे
अनुभवे तेने शुद्धात्मानो अनुभव थई शकतो नथी; केमके राग अने शुद्धआत्मा–ए बंनेने एक साथे
पोतापणे अनुभववुं अशक्य छे. रागना अनुभवमां शुद्ध आत्मानो अनुभव नथी, अने शुद्ध
आत्माना अनुभवमां रागनो अनुभव नथी.
प्र. (१७९)ः– धर्मी कोनाथी सन्मुख छे, ने कोनाथी विमुख छे?
उ.ः–
धर्मी पोताना ज्ञायकस्वभावनी सन्मुख छे, ने विभावथी विमुख छे.
प्र. (१८०)ः– अधर्मी कोनाथी सन्मुख छे ने कोनाथी विमुख छे?
उ.ः–
अधर्मी पोताना ज्ञायकस्वभावने नहि जाणतो थको, ने रागादि विभावने ज पोतानुं स्वरूप मानतो
थको, ते विभावनी सन्मुख छे, ने स्वभावथी विमुख छे.
प्र. (१८१)ः– कोण कोनो भोक्ता छे?
उ.ः–
जे जेनी सन्मुख छे ते तेनो ज भोक्ता छे. ज्ञानी तो स्वभाव सन्मुख होवाथी स्वभावना आनंदनो ज
भोगवनार छे, ने अज्ञानी विभाव सन्मुख होवाथी विकारनो ज भोगवनार छे.
प्र. (१८२)ः– आमां भेदज्ञान कई रीते थयुं?
उ.ः–
विभावनी सन्मुखतामां पोताना शुद्धात्माना आनंदनुं वेदन नथी थतुं, अने स्वसन्मुख थईने आनंदनुं
वेदन करतां तेमां विभावनुं वेदन नथी आवतुं; आ रीते वेदन उपरथी शुद्धात्माने अने विभावने
भिन्न भिन्न जाणवा ते भेदज्ञान छे, ने स्वसंवेदनजन्य आवुं भेदज्ञान ते मोक्षनुं मूळ छे.