ભાદરવોઃ ૨૪૮૪ઃ ૭ઃ
જ્ઞાનલક્ષણથી પ્રસિદ્ધ થયેલો
અનેકાન્તમૂર્તિ
ભગવાન આત્મા
“અનેકાન્તમૂર્તિ ભગવાન આત્મા” સંબંધી
લેખમાળાનો આ છેલ્લો લેખ છે. લગભગ સાત વર્ષ પહેલાં
આત્મધર્મમાં આ મહત્ત્વની લેખમાળા શરૂ થઈ હતી.
સમયસારમાં આત્માને ‘જ્ઞાનમાત્ર’ કહીને ઓળખાવ્યો
હોવા છતાં તેને અનેકાન્તપણું કઈ રીતે છે, અને
જ્ઞાનલક્ષણવડે અનેકાન્તસ્વરૂપ આત્માનો પ્રસિદ્ધ અનુભવ
કઈ રીતે થાય છે તે પ્રથમ સમજાવ્યું, અને પછી
જ્ઞાનલક્ષણવડે લક્ષિત અનેકાન્તમૂર્તિ ભગવાન આત્માના
અનંત ધર્મોમાંથી ૪૭ શક્તિરૂપે કેટલાક ધર્મોનું વર્ણન કર્યું.
છેવટે હવે અનેકાન્તસ્વરૂપ આત્માના અનુભવનું ફળ
બતાવીને આચાર્યદેવ આ વિષય પૂરો કરે છે.
‘અનેકાન્ત’ સર્વજ્ઞભગવાનનું કોઈથી ન તોડી શકાય
એવું અલંઘ્ય શાસન છે, તે ભગવાન આત્માને અનંત
શક્તિસ્વરૂપે પ્રસિદ્ધ કરે છે. અરે જીવ! અનંતશક્તિથી તારો
આત્મા પરિપૂર્ણ છે, તેની સન્મુખ જો..તારામાં એવી કઈ
કમીના છે કે તારે બહાર શોધવા જવું પડે? તારી
આત્મશક્તિનો પ્રગટ મહિમા સંતો બતાવે છે, તેને લક્ષમાં
લઈને, એક વાર પણ અંતરથી ઊછળીને તેનું બહુમાન કર
તો સંસારથી તારો બેડો પાર થઈ જાય.
અનંતધર્મસ્વરૂપ ભગવાન આત્માને પ્રસિદ્ધ કરનારી
જિનનીતિ અનેકાન્તસ્વરૂપ છે; તે અનેકાન્તસ્વરૂપ
જિનનીતિને કદી નહિ ઉલ્લંઘતા થકા સંતો પરમ અમૃતમય
મોક્ષપદને પામે છે. એ અનેકાન્તનું ફળ છે.