भादरवोः २४८४ः पः
कहे छे, त्यां ते आत्मार्थी जीव भेदज्ञानमां प्रमाद करतो नथी; अने भेदज्ञाननो उपाय दर्शावनारा
संतो प्रत्ये तेने महान उपकारबुद्धि थाय छे के हे नाथ! अनंत जन्म–मरणना समुद्रमांथी आपे
अमने बहार काढया, भवसमुद्रमां डुबता अमने आपे बचाव्या; संसारमां जेनो कोई बदलो नथी
एवो परम उपकार आपे अमारा उपर कर्यो.
आ रीते, अर्थतः अर्थीपणे आ पंचास्तिकाय जाणवानुं आचार्यदेवे कह्युं; अर्थतः अर्थीपणे एटले के
भाव समजवानी लगनीथी, खरेखरी दरकारथी शोखथी, रुचिथी, उत्साहथी, जिज्ञासाथी, गरजवान थईने,
याचक थईने, शोधक थईने, आत्मानो अर्थी थईने पंचास्तिकायने जाणवा. ए रीते पंचास्तिकायने जाणीने शुं
करवुं? ते हवे कहे छे.
आत्माने अत्यंत विशुद्ध चैतन्यस्वभाववाळो निश्चित करवो
...पंचास्तिकायसंग्रहने अर्थतः अर्थीपणे जाणीने, एमां ज कहेला जीवास्तिकायने विषे अंतर्गत रहेला पोताने
(निज आत्माने) स्वरूपे अत्यंत विशुद्ध चैतन्यस्वभाववाळो निश्चित करवो.
जुओ, आ शास्त्रने जाणवानी रीत, अथवा शास्त्रने जाणवानुं तात्पर्य.
आत्मानो अर्थी जीव पंचास्तिकायने जाणीने अंतरमां एम निश्चय करे छे के हुं सुविशुद्ध ज्ञानदर्शनमय छुं. आ
रीते, अंतर्मुख थईने सुविशुद्धज्ञानस्वभावपणे पोताना आत्मानो जे निश्चय करे छे तेने ज पंचास्तिकायनुं ज्ञान यथार्थ
थाय छे.
पंचास्तिकायने जाणीने प्राप्त करवानुं शुं छे?–के शुद्ध जीवास्तिकाय ते प्राप्त करवा योग्य छे. पंचास्तिकायना
समूहरूप अनंत द्रव्यो आ जगतमां छे; तेमांथी अनंता अचेतन द्रव्यो तो माराथी भिन्न विजातीय छे, तेओ हुं नथी;
अने चैतन्यस्वभाववाळा अनंता जीवो भिन्न भिन्न छे, ते बधाय ‘जीवास्तिकाय’ मां आवी जाय छे. आ रीते
जीवास्तिकायमां अंतर्गत होवा छतां, बीजा अनंता जीवोथी जुदो हुं एक चैतन्यस्वभावी जीव छुं.–आम स्वसन्मुख
थईने, अनंतकाळे नहि करेल एवा अपूर्वभावे आत्मानो निर्णय करे छे. निर्णयनी आवी नकोर भूमिका वगर धर्मनुं
चणतर थाय नहीं.
–आवा निर्णयनुं साधन शुं?
–मंद राग ते साधन नथी, पण ज्ञान अने वीर्यनो अंतर्मुखी उत्साह ज तेनुं साधन छे. ज्ञान अने रुचिना
अंतर्मुख थवाना उत्साहना बळे मिथ्यात्वादि क्षणे क्षणे तूटता जाय छे.
‘निर्णय’ ते धर्मनी नक्कर भूमिका छे; पण आ निर्णय केवो?–एकला श्रवणथी थयेलो नहि
पण अंतरमां आत्माने स्पर्शीने थयेलो अपूर्व निर्णय; ते निर्णय एवो के कदाच देहनुं नाम तो
भूली जाय, पण निजस्वरूपने न भूले; देहनो प्रेमी मटीने ‘आत्मप्रेमी’ थयो, ते कदाच देहनुं नाम
तो भूलशे पण आत्माने नहि भूले. पोताना ज्ञाननी निर्मळतामां पोतानो फोटो एवो पडी गयो के जे कदी न
भूंसाय. जेणे आवो निर्णय कर्यो ते रागद्वेषनो क्षय करीने अल्पकाळमां मुक्ति पाम्या वगर रहे नहि.
अर्थीपणे पंचास्तिकाय जाणीने शुं करवुं? के पोताना आत्माने अत्यंत शुद्ध ज्ञानस्वरूपे नक्की करवो. जुओ,
पांचमांथी जीवने जुदो पाडीने एकमां लाव्या, स्वमां लाव्या. पंचास्तिकायनुं श्रवण करती वखते पण जिज्ञासु जीवनुं
लक्ष तो ‘मारो आत्मा ज्ञानस्वरूप छे’ एवो निर्णय करवा तरफ ज हतुं, मारो आत्मा शुद्धज्ञानस्वरूप छे–एम
अंतरमां लक्षगत करीने सांभळ्युं अने तेवो निर्णय कर्यो.
पंचास्तिकाय एटले के जीव, पुद्गल, धर्म, अधर्म ने आकाश, तेने जाणीने तेना विचारमां अटकवानुं नथी, पण
‘मारो आत्मा अत्यंत विशुद्ध चैतन्यस्वभावी छे’ एम नक्की करवानुं छे. पांच द्रव्योने अर्थपणे जाणतां तेमां आवा
जीवास्तिकायनुं ज्ञान आवी ज जाय छे. भगवानना प्रवचन छ द्रव्यनुं स्वरूप कहेनारां छे; ते छ द्रव्योनुं स्वरूप जाणीने
पोताना आत्माने शुद्ध ज्ञानस्वभावे नक्की करवो ते भगवानना प्रवचननो