अशाडः २४८प ः ११ः
आवतो नथी; वचन अने विकल्पोथी पार थईने सीधेसीधा आत्माना अवलंबनथी ज आत्मानो अनुभव थाय छे,
एटले ते मात्र स्वानुभवगम्य छे. आचार्यदेव कहे छे के चैतन्यस्वरूप कहेवा माटे अमने विकल्प ऊठयो छे ने वचनो
नीकळे छे, पण ते वचनो आत्माने स्पर्शता नथी, ते वचनोवडे आत्मा जणातो नथी, माटे तमे वचनना अवलंबनमां
अटकशो नहीं, पण वचननुं वाच्या जे शुद्ध चैतन्यस्वरूप तेने लक्षमां लईने तेनुं ज अवलंबन करजो. केमके–
जे पद श्री सर्वज्ञे दीठुं ज्ञानमां,
कही शक्या नहीं ते पण श्री भगवान जो.......
तेह स्वरूपने अन्य वाणी तो शुं कहे?
अनुभवगोचर मात्र रह्युं ते ज्ञान जो.........
अहो, आ स्वानुभवगम्य चैतन्यपदने वचनथी कई रीते कहीए! वचनथी गमे तेटलुं कहेवामां आवे
पण ज्यां सुधी वचनथी विमुख थईने (–तेनुं अवलंबन छोडीने) स्वभावनी सन्मुख न थाय त्यांसुधी आत्मा
जणातो नथी. समयसारना मांगळिकमां पण आचार्यदेव कहे छे के स्वानुभूतिथी प्रकाशमान एवा ‘समयसार’
ने (–शुद्ध आत्माने) हुं नमस्कार करुं छुं–
नमः समयसाराय स्वानुभूत्या चकासते’
‘समयसार’ एटले शुद्ध आत्मा अर्थात् सारभूत आत्मा; राग तो असार छे, ते कांई सार नथी; मनवाणी
देह तो जड छे, ते पण कांई सार नथी. जडथी जुदो ने रागथी पार ने शुद्ध चिदानंदरूप आत्मा छे ते ज सारभूत छे;
आवो सारभूत आत्मा स्वानुभवगम्य छे. आ रीते स्वानुभवगम्य आत्माने ओळखीने तेने नमस्काररूप
मंगलाचरण कर्युं छे. हुं शुद्ध आत्माने नमुं छुं, एनो अर्थ ए थयो के हुं रागने नथी नमतो, राग तरफ नथी ढळतो,
रागनो आदर नथी करतो; राग करतां करतां तेना अवलंबने हित थशे एम मानतो नथी. रागथी पार थईने
अंतरमां शुद्ध चिदानंद आत्मामां वळुं छुं, तेमां ढळुं छुं, तेनो आदर करुं छुं.–आनुं नाम “नमः समयसाराय’ छे.
एक वार पण जेणे आ रीते शुद्ध आत्माने नमस्कार कर्या तेने भवभ्रमणनो अंत आवी गयो.
आत्मामां सर्वज्ञता अने पूर्ण आनंदनी ताकात स्वभावथी भरेली छे (–लींडीपीपरमां तीखाशवत्)
तेमांथी ज ते प्रगटे छे. जेनामां जे स्वभाव होय तेमांथी ज ते प्रगटे, जेनामां जे स्वभाव न होय तेमांथी ते कदी
आवे नहीं. जडमां कदी ज्ञान के सुख छे ज नहीं, तो ते जडथी आत्माने ज्ञान के सुख केम थाय? ज्ञान अने सुख
तो आत्मानो स्वतः स्वभाव छे परंतु पोते पोताना स्वभावनी संगति छोडीने जडनो संयोग कर्यो तेथी तेने
पोताना सुखनो अनुभव थतो नथी; तेमां जीवनो पोतानो ज दोष छे, कर्मे कांई तेने रोकया नथी. केमके–
करम बिचारे कौन....भूल मेरी अधिकाइ।
अग्नि सहे धनधात लोहकी संगति पाइ।।
एकली अग्नि उपर कोई घण नथी मारतुं पण अग्निए पोते लोढानो संसर्ग कर्यो तेथी तेना उपर
घणना घा पडे छे. तेम चैतन्यज्योत आत्मा जो पोते एकलो पोताना स्वभावमां रहे तो तेने दुःख होतुं नथी,
पण पोताना स्वाभाविक सुखनुं वेदन थाय छे; परंतु ज्यारे पोते पोताना स्वभावनो संग छोडीने परनो संसर्ग
कर्यो त्यारे जीव पोते पोताना अज्ञानभावथी दुःखी थाय छे, कर्म बिचारुं तेने शुं करे? पण जीवने पोताना
अपराध कर्म उपर ढोळी देवानी टेव पडी गई छे. अरे, क्षणिक पर्यायमां पोते स्वतंत्रपणे दोष करे छे तेने पण
जे नथी स्वीकारतो, ते जीव अनंतगुणथी स्वतंत्र एवा शुद्धचिदानंदस्वरूपने क्यांथी स्वीकारशे?
शुद्धचिदानंदस्वरूप आत्मा विकारथी पण पार स्वानुभवगम्य छे.–आवो चैतन्यमूर्ति भगवान आत्मा तमारी
भवदुःखथी रक्षा करो.–एम आचार्यदेव आशीर्वादात्मक वचन कहीने अपूर्व मंगलाचरण करे छे.
अरे जीव! तारा स्वभावमां ज सुख छे, ए वात लक्षमां लईने एक वार तुं तेना अनुभवनो प्रयत्न तो
कर.....शरीरादिनी ममता छोडीने आनंदसागरमां एक वार मग्न था....तो ते आनंदसागरमां मग्नताथी तने
तारुं चैतन्यतेज प्रगट अनुभवमां आवशे. जेम धूळमांथी बहार नीकळीने स्वच्छ सरोवरमां प्रवेश करतां
शांतिनुं वेदन थाय छे, तेम समस्त बाह्य पदार्थोनी ममता छोडीने–(–तेमने पोताथी अत्यंत भिन्न जाणीने)
अंतर्मुख थईने आनंदसागरमां मग्न थतां जे वस्तु अनुभवमां आवे छे ते ज आत्मा छे, ते ज तारुं
चैतन्यस्वरूप छे. ज्ञानानंदस्वरूपमां एक वार डूबकी मार...तो तने तारो आत्मा अनुभवगम्य थशे. आवो
स्वानुभवगम्य आत्मा ते ज जगतना जीवोने शरणरूप छे, ते ज मंगळरूप छे, ने ते ज भवभयथी रक्षा करनार
छे, माटे एवा आत्मानी प्रतीति अने अनुभवनो उद्यम करवो–ए कर्तव्य छे.