શ્રાવણઃ ૨૪૮પઃ ૯ઃ
(૮)
(નિયમસાર ગા. ૧૧–૧૨ ચાલુ)
અહો! મુનિઓના આત્મામાંથી અમૃત ઝર્યા
છે........અંતરમાં ‘કારણ’ ના સેવનથી સિદ્ધપદરૂપ
કાર્યને સાધતાં સાધતાં આ રચના થઈ છે....તેમાં
‘કારણ’ પ્રત્યેનો અચિંત્ય આહ્લાદ પ્રસિદ્ધ કર્યો
છે....જેણે અંતર્મુખ થઈને સમ્યગ્દર્શનરૂપ કાર્ય પ્રગટ કર્યું
અને આત્માના આનંદનો જરાક સ્વાદ ચાખ્યો તેને તેના
કારણના અચિંત્ય મહિમાની ખબર પડી.–અહો! આવા
આનંદનું કારણ મારો આત્મા જ છે ને આ જ મારે
ઉપાદેય છે....જેના અંતરમાં આ સહજસ્વભાવનો મહિમા
આવી ગયો તેના આત્મામાં મોક્ષનાં બીજ રોપાઈ ગયા.
જેનાં મહાભાગ્ય હોય તેને આ વાત કાને પડે તેવી
છે.....અને જેના અંતરમાં આ વાત બેસી ગઈ–તેની તો
વાત જ શી! એનો તો બેડો પાર થઈ ગયો.
હે આત્માર્થી જીવો! અંતર્મુખ થઈને તમારા
સહજસ્વભાવને ઉપાદેય કરો.–આવો સંતોનો ઉપદેશ છે.
જ્ઞાનના પ્રકારોમાં ઉપાદેય જ્ઞાન કયું છે તેનું વર્ણન
આ નિયમસારની ૧૧–૧૨મી ગાથા ચાલે છે; તેમાં, આત્મા ઉપયોગસ્વરૂપ છે, તેના જ્ઞાનઉપયોગ પ્રકારો
કહ્યા. પછી તેમાંથી કયા પ્રકારો કોને હોય છે તે કહ્યું, અને પછી તેમાં પ્રત્યક્ષ–પરોક્ષપણાનું વર્ણન કર્યું.
“વળી વિશેષ એ છે કે ઉપર કહેલાં જ્ઞાનોમાં સાક્ષાત્ મોક્ષનું મૂળ નિજ પરમતત્ત્વમાં સ્થિત એવું એક
સહજજ્ઞાન જ છે; તેમજ તે સહજજ્ઞાન તેના પારિણામિક ભાવરૂપ સ્વભાવને લીધે ભવ્યનો પરમ સ્વભાવ