વિષયોનો રંગ ઉડી જાય. જેને
ચૈતન્યસુખનો રંગ નથી ને વિષયોના
સુખમાં જે રંગાયેલો છે, એવા જીવને
આત્મજ્ઞાનની પાત્રતા નથી. માટે પહેલાં
સત્સમાગમે ચૈતન્યસુખનો રંગ લગાડવો
અને વિષયસુખોની રુચિ છોડી દેવી તે
પાત્રતા છે. આવી પાત્રતાવાળો જીવ
અવશ્ય સિદ્ધપદની અપૂર્વ શાંતિ પામે છે.
અંધકારનો નાશ કરી શકતા નથી તેનો નાશ જ્ઞાની–સંતમુનિઓના વચનોવડે થઈ જાય છે. શ્રી મુનિરાજ
કહે છે કેઃ અરે જીવો! તમારો ચૈતન્યસ્વભાવ જ સુખથી ભરેલો છે, તેને ભૂલીને અને વિષયોમાં સુખ
માનીને અનંતકાળથી આત્મા દુઃખ ભોગવી રહ્યો છે. આ સંસારમાં જન્મ–મરણ–રોગ સંબંધી જે દુઃખ છે
તેની વાત તો દૂર રહો, પરંતુ સંસારના વિષયો સંબંધી જે સુખ છે તે પણ ખરેખર દુઃખ જ છે.
ચૈતન્યસ્વભાવથી બાહ્ય વિષયોમાં વૃત્તિનું ભ્રમણ તે દુઃખ છે. શાંતિ તો ચૈતન્યસ્વભાવમાં છે, તેની
સન્મુખતાથી જ સાચી શાંતિ થાય છે.
ક્ષણમાત્ર કર્યો નથી, અનુકૂળ વિષયોમાં સુખની કલ્પના કરી છે, પણ તે ખરેખર સુખ નથી. સંપૂર્ણ સુખ અને
શાંતિ મોક્ષમાં છે, અને તે મોક્ષનો ઉપાય ચૈતન્યસ્વરૂપમાં છે, ચૈતન્ય સ્વરૂપથી બાહ્ય કોઈ વિષયોમાં સુખ કે
મોક્ષમાર્ગ નથી. ચૈતન્યના અતીન્દ્રિય સુખને અનુભવનારા વનવાસી સંત કહે છે કે અરે પ્રાણીઓ! વિષયોમાં
કલ્પેલું જે સુખ છે તે સુખ નથી પણ દુઃખ જ છે. ચક્રવર્તીના વૈભવમાં કે ઈંદ્રપદના વૈભવમાં પણ કિંચિત્ સુખ
નથી. સુખ તો અતીન્દ્રિય ચૈતન્યમાં છે.