: ૧૬ : આત્મધર્મ : ૨૦૮
નથી. વ્યક્તિ અગણિત હોય છે, તેઓની જીવનઘટનાઓનો તો પાર નથી તેથી તે પંચાંગમાં કે જ્યોતિષના
ગ્રંથોમાં લખી પણ શકાતી નથી. તો પણ તેમાં પ્રકૃતિ અને જ્યોતિષ મંડળના અધ્યયનથી કાંઈક એવું તથ્ય
(સત્ય) સંકલિત કરવામાં આવે છે કે જેના આધારે પ્રત્યેક વ્યક્તિની આગામી ખાસ ઘટનાઓનો પત્તો
લાગી જાય છે; તેથી પ્રત્યેક વ્યક્તિના જીવનમાં જે કોઈ ખાસ ઘટના બને છે કે જે તે વ્યક્તિની જીવનધારાને
જ બદલી દે છે. તેને અકસ્માત કહી શકાતો નથી. જોવામાં તે અકસ્માત ભલે લાગે પણ તે પોતાના
નિયતક્રમમાં અંતર્ગત જ થાય છે.
પ આવા વિચારવાળી વ્યક્તિ તેના સમર્થનમાં કેટલાંક શાસ્ત્રીય ઉદાહરણ પણ રજુ કરે છે;–પ્રથમ
ઉદાહરણ આપતાં તેઓ એમ કહે છે કે જ્યારે ભગવાન ઋષભદેવ આ પૃથ્વીતળ પર બિરાજમાન હતા ત્યારે
તેઓએ મરિચીના સંબંધમાં એવી ભવિષ્યવાણી કરી હતી કે તે આગામી તીર્થંકર થશે અને તે થયા પણ ખરા.
બીજુ ઉદાહરણ તેઓ દ્વારિકાના દાહનું રજૂ કરે છે. આ ભગવાન નેમિનાથને કેવળજ્ઞાન ઉત્પન્ન થયા પછીની
ઘટના છે. તેઓએ કેવળજ્ઞાનથી જાણીને એક પ્રશ્નના ઉત્તરમાં કહ્યું હતું કે આજથી બાર વર્ષના અંતે મદિરા
અને દ્વીપાયન મુનિના યોગથી દ્વારિકાદાહ થશે; અને તે કાર્ય પણ તેમની ભવિષ્યવાણીને અનુસાર થયું. આ
ભવિષ્યવાણીને વિફળ કરવાને માટે યાદવોએ કોઈ પણ પ્રયત્ન બાકી રાખ્યો નહોતો પરંતુ તેમની
ભવિષ્યવાણી સફળ થઈ જ.
૬ ત્રીજું ઉદાહરણ તે શ્રીકૃષ્ણના મૃત્યુનું રજૂ કરે છે; –શ્રીકૃષ્ણનું મૃત્યુ ભગવાન નેમિનાથે
જરતકુમારના બાણના યોગથી બતાવ્યું હતું. જરતકુમારે તેને ઘણું ટાળવા ઈચ્છયું. એ કારણે તે પોતાના
ઘરબાર છોડી જંગલે જંગલ ભટકતા ફર્યા પરંતુ અંતે જે થવાનું હતું તે થયું જ...ક્્યાંય ભગવાનની
ભવિષ્યવાણી વિફળ (ખોટી) થઈ શકવાની હતી?
૭ ચોથું ઉદાહરણ તેઓ અંતિમ શ્રુતકેવળી ભદ્રબાહુનું રજૂ કરે છે. જ્યારે ભદ્રબાહુ બાળક હતા ત્યારે
તેઓ પોતાના બીજા સાથીઓની સાથે જે સમયે ગોળીઓથી રમી રહ્યા હતા તે સમયે વિશિષ્ટ નિમિત્તજ્ઞાની
એક આચાર્ય ત્યાંથી નીકળ્યા; તેઓએ જોયું કે બાળક ભદ્રબાહુએ પોતાની બુદ્ધિકુશળતાથી એકની ઉપર એક
એવી રીતે ૧૪ ગોળીઓ ચઢાવીને પોતાના સાથી સર્વ બાળકોને આશ્ચર્યચક્તિ કરી દીધા હતા. એ જોઈ
આચાર્યે પોતાના નિમિત્તજ્ઞાનથી જાણીને એવી ભવિષ્યવાણી ઉચ્ચારી કે આ બાળક ૧૧ અંગ અને ૧૪
પૂર્વના પાઠી અંતિમ શ્રુતકેવળી થશે. તેમની એ ભવિષ્યવાણી સફળ (સાચી) થઈ.
૮ પુરાણોમાં ચક્રવર્તી ભરત અને ચંદ્રગુપ્ત સમ્રાટના સ્વપ્ન આલેખવામાં આવ્યા છે ત્યાં તેનું ફળ પણ
લખવામાં આવ્યું છે.
૯ તીર્થંકર ગર્ભમાં આવે તે પહેલાં તેમની માતાને જે ૧૬ સ્વપ્ન દેખવામાં આવે છે તે પણ ગર્ભમાં
આવવાવાળા બાળકના ભવિષ્યના સૂચક માનવામાં આવ્યાં છે.
૧૦ તે સિવાય પુરાણોમાં અગણિત જીવોના ભવિષ્યવૃતાંતની સંકલના કરવામાં આવી છે. જેમાં
બતાવ્યું છે કે કોણ, ક્્યારે, કઈ પર્યાય ધારણ કરી ક્્યાં ક્્યાં ઉત્પન્ન થશે.
૧૧ એ બધું શું છે? તેમનું કહેવું છે કે જો દરેક વ્યક્તિનો જીવનક્રમ સુનિશ્ચિત ન હોય તો
નિમિત્તશાસ્ત્ર, જ્યોતિષશાસ્ત્ર યા અન્ય વિરાટ ૧જ્ઞાનના આધારથી એ સર્વે કેવી રીતે જાણવામાં આવી શકે?
૧ર તેથી ભવિષ્ય સમ્બંધી ઘટનાઓ થવા પહેલાં જ તે જાણી લેવામાં આવે છે એવો શાસ્ત્રોમાં ઉલ્લેખ
છે અને વર્ત્તમાનમાં પણ એવાં વિજ્ઞાનનાં ઉપકરણ સાધન
૧. સમ્યક્શ્રુતજ્ઞાન–અવધિજ્ઞાન–મનઃપર્યયજ્ઞાન અને કેવળજ્ઞાન વિશદ–નિર્મળ:–સ્પષ્ટજ્ઞાન.