જીવ અતીન્દ્રિય આનંદસ્વરૂપ છે, પણ નિજ સ્વભાવની ઉપલબ્ધિ નહિ હોવાથી તે દુઃખી છે.
સ્વભાવની ઉપલબ્ધિ કેમ નથી?
–કેમકે જીવ પોતાના સ્વભાવને અનુસરતો નથી, ને બહાર નજર કરીને કર્મને અનુસરે છે, તેથી તે
ભાવની આકુળતાનો અનુભવ કરતો થકો તે ચાર ગતિના ભવમાં ભ્રમણ કરે છે.
જો પોતે પોતાના સ્વભાવને જ અનુસરે તો નિર્મળધર્મરૂપે પરિણમે; અને નિર્મળધર્મમાં ચાર ગતિનું
ભવભ્રમણ ટળે છે ભાઈ, તું અતીન્દ્રિય આનંદસ્વભાવથી ભરેલો છો, તે સ્વભાવને અનુસરતાં આનંદનો
સ્વાદ આવે; પણ પરને અનુસરતાં તો તારો આનંદનો સ્વાદ આકુળતાને લીધે બેસ્વાદ થઈ જાય છે. તારે
ચાર ગતિ ન જોઈતી હોય તો તું સ્વભાવને જ અનુસર. સ્વભાવને અનુસરવાના ફળમાં સંસારની ચાર ગતિ
ન હોય, તેમાં તો આનંદનો અનુભવ જ હોય. દેવગતિ મળે કે મનુષ્યગતિ મળે તે કાંઈ ધર્મનું ફળ નથી, તે
તો વિકારનું ફળ છે. ધર્મનું ફળ તો સ્વભાવની પ્રાપ્તિ અર્થાત્ મોક્ષ છે.
રુચિ પ્રગટાવી, ભવનો અભાવ થઈને આત્માનું સુખ જે રીતે પ્રાપ્ત થાય–એવું
આ જન્મમાં કરવું છે.–એવી ભાવના જરૂર કરવી.