પરથી જુદા એકત્વની ઉપલબ્ધિ કેવળ સુલભ ના.
રુચિથી–અપૂર્વભાવે સાંભળજે. પૂર્વે રુચિ વગર સાંભળ્યું તેને અમે શ્રવણ નથી કહેતા, ચૈતન્યની
અપૂર્વરુચિપૂર્વક સાંભળે તેને જ શ્રવણ કહીએ છીએ. શ્રવણ ખરેખર તેને કહેવાય કે જેના ફળમાં અનુભવ
થાય. ચૈતન્યનું જેવું શ્રવણ કર્યું તેવો ભાવ ન પ્રગટ કરે–એટલે કે સ્વાનુભવ ન કરે તો તેણે ખરેખર ચૈતન્યનું
શ્રવણ નથી કર્યું.
માંડીને કેવળી ભગવાન તો આમાંથી બહાર નીકળી ગયા છે, તેમણે તો ચૈતન્યનો અનુભવ કર્યો છે.
નિત્યનિગોદના અનંતા જીવો–જેમને કદી કાન પણ નથી મળ્યા, છતાં તે જીવોએ પણ અનંતવાર કામભોગથી
કથા સાંભળી–કઈ રીતે? કે ભાવમાં તેનું જ વેદન છે, માટે જેવું વેદન તેવું જ શ્રવણ કહ્યું. તેના ભાવમાં તો
વિકથાનું જ વેદન છે માટે તે તેવું જ શ્રવણ કરે છે–એમ કહ્યું. અને બીજી રીતે: જીવે અનંતવાર ચૈતન્યના
શબ્દો સાંભળ્યા, દિવ્યધ્વનિ સાંભળી–છતાં અહીં કહે છે કે જીવે એકત્વસ્વભાવની વાત કદી સાંભળી નથી.–
કેમકે તેવું વેદન પ્રગટ નથી કર્યું માટે ખરેખર તેણે સાંભળ્યું જ નથી. ગમે તેટલું સાંભળવા છતાં, વિકારમાં જ
પોતાનું અસ્તિત્વ માનીને તેના જ વેદનમાં ઊભો છે, ને વિકારના વેદનથી ખસીને ચૈતન્યના વેદનમાં
આવતો નથી તો તેણે ખરેખર ચૈતન્યની કથા સાંભળી નથી, પણ વિકારની જ કથા સાંભળી છે, એટલે કે
વિકથા જ સાંભળી છે. બહારથી ભગવાનના ભેટા થયા હોય તો પણ ભગવાનની વાણીનું ભાવશ્રવણ તેણે
કર્યું નથી, અંતરના ચૈતન્યના ભેટા તેણે કર્યા નથી; વ્યવહારને જ ભેટી–ભેટીને રાગના જ વેદનમાં પડ્યો છે.
જે વિકલ્પના વેદનમાં અટક્યો તેણે વિકથાનું જ શ્રવણ–પરિચય અને અનુભવ કર્યો છે. આચાર્યદેવ કહે છે કે
હે જીવ! ચૈતન્યના સ્વભાવની એવી રુચિપૂર્વક શ્રવણ કરજે કે પૂર્વે કદી જે રુચિ કરી નથી. “પૂર્વે કદી નથી
સાંભળ્યું” એમ કહીને વર્તમાન શ્રવણની અપૂર્વતા બતાવવા માંગે છે. ચૈતન્યનું અહિત કરનારી વાત
અનંતવાર સાંભળી, તો હવે આ ચૈતન્યનું પરમહિત કરવાની વાત અપૂર્વ રુચિના ભાવે સાંભળ. અરે, તેં
દુઃખદાયી રાગના વેદનને અનંતકાળ