સત્પુરુષનાં વચનામૃત
* જ્ઞાની જે કામ કરે છે તે અદ્ભુત છે. સત્પુરુષનાં વચન વગર વિચાર
આવતો નથી. વિચાર વિના વૈરાગ્ય આવે નહીં. આ કારણથી સત્પુરુષનાં વચનો
વારંવાર વિચારવાં.
* જ્ઞાન તો તે કે જેનાથી બાહ્યવૃત્તિઓ રોકાય છે, સંસાર પરથી ખરેખરી
પ્રીતિ ઘટે છે, સાચાને સાચું જાણે છે, જેનાથી આત્મામાં ગુણ પ્રગટે તે જ્ઞાન.
* જો મનુષ્ય અવતાર પામીને રળવામાં અને સ્ત્રી પુત્રમાં તદાકાર થઈ
આત્મવિચાર કર્યો નહીં, પોતાના દોષ જોયા નહીં, આત્માને નિંદ્યો નહીં, તો તે
મનુષ્યઅવતાર રત્નચિંતામણિરૂપ દેહ વૃથા જાય છે.
* જીવ ખોટા સંગથી અને અસદ્ગુરુથી અનાદિકાળથી રખડયો છે, માટે
સાચા પુરુષને ઓળખવા.
સાચા પુરુષ કેવા છે? –સાચા પુરુષ તો તે કે જેને દેહ પરથી મમત્વ ગયું છે,
જ્ઞાન પ્રાપ્ત થયું છે.
આવા જ્ઞાની પુરુષની આજ્ઞાએ વર્તે તો પોતાના દોષ ઘટે, અને કષાયાદિ
મોળા પડે, પરિણામે સમ્યક્ત્વ થાય.
* કોઈનું દીધું દેવાતું નથી, કોઈનું લીધું લેવાતું નથી; જીવ ફોગટ કલ્પના કરી
રઝળે છે. જે પ્રમાણે કર્જ ઉપાર્જન કરેલાં હોય તે પ્રમાણે લાભ, અલાભ, આયુષ,
શાતા, અશાતા મળે છે. પોતાથી કાંઈ અપાતું –લેવાતું નથી. અહંકારે કરી ‘મેં આને
સુખ આપ્યું, મેં દુઃખ આપ્યું, મેં અન્ન આપ્યું’ એવી મિથ્યાભાવના કરે છે ને તેને
લઈને કર્મ ઉપાર્જન કરે છે, મિથ્યાત્વે કરી ખોટો ધર્મ ઉપાર્જન કરે છે.
* જો ખરા વૈદની પ્રાપ્તિ થાય તો દેહનો વિધર્મ સહેજે ઔષધિવડે
વિધર્મમાંથી નીકળી સ્વધર્મ પકડે છે, તેવી રીતે જો ખરા ગુરુની પ્રાપ્તિ થાય તો
આત્માની શાંતિ ઘણી જ સુગમતાથી અને સહેજમાં થાય છે, તેથી તેવી ક્રિયા
કરવામાં પોતે તત્પર એટલે અપ્રમાદી થવું. પ્રમાદ કરીને ઉલટા કાયર થવું નહીં.
* દેહ છૂટે છે તે પર્યાય (શરીર) છૂટે છે, પણ આત્મા આત્માકારે અખંડ
ઉોભો રહે છે. પોતાનું કાંઈ જતું નથી, જે જાય છે તે પોતાનું નથી–એમ પ્રત્યક્ષ ભાન
થાય નહિ ત્યાંસુધી મૃત્યુનો ભય રહે છે.
(શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર વ્યાખ્યાનસાર)
____________________________________________________________________________
શ્રી દિગંબર જૈન સ્વાધ્યાય મંદિર ટ્રસ્ટ વતી પ્રકાશક અને
મુદ્રક: હરિલાલ દેવચંદ શેઠ, આનંદ પ્રીન્ટીંગ પ્રેસ – ભાવનગર.