* અપૂર્વ પુરુષાર્થથી જેણે ભેદજ્ઞાન પ્રગટ કર્યું છે એવા જ્ઞાનીનું જ્ઞાન રાગાદિકથી જુદું જ
પરિણમે છે. તેનું જ્ઞાન કદી રાગ સાથે એકદીલ થતું નથી. તેની જ્ઞાનધારાં અપ્રતિહતભાવે આગળ
વધીને કેવળજ્ઞાન સાથે મળે છે.
* ચિદાનંદ સ્વભાવ તરફ વળેલો જ્ઞાનીનો ભાવ જ્ઞાનથી જ રચાયેલો છે. તે ભાવ રાગ–દ્વેષ
મોહ વગરનો છે. જ્યાં સ્વભાવપરિણમન થયું તેમાં વિભાવ કેમ હોય?
* રાગથી છૂટો પડીને ઉપયોગ જ્યાં અંતરમાં વળ્યો ત્યાં તે ઉપયોગ પોતે રાગાદિભાવોના
અભાવ સ્વરૂપ જ છે; રાગને છોડું એવું પણ તેમાં બાકી રહ્યું નથી.
* ભેદજ્ઞાનરૂપી વીજળી પડતાં જ્ઞાન અને રાગની એકતા તૂટી, તે કદી ફરીને સંધાવાની નથી.
‘મારી પરિણતિ ફરીને રાગમાં એકાકાર થશે’ એમ જ્ઞાનીને કદી શંકા પડતી નથી.
* અહા, અંતરમાં ભેદજ્ઞાનવડે જ્યાં પરમાત્માનો ભેટો થયો ત્યાં હવે પામર જેવા વિભાવભાવો
સાથે સંબંધ કોણ રાખે? રાગથી જુદી જ્ઞાનધારા ઉલ્લસી, હવે પરમાત્મપદને ભેટયે છૂટકો.
* જુઓ તો ખરા, સ્વભાવની દ્રષ્ટિનું જોર! પંચમકાળના મુનિરાજે પણ ક્ષાયિક જેવા
અપ્રતિહત ધારાવાહી ભેદજ્ઞાનની આરાધના બતાવી છે.
* જ્ઞાનીની જ્ઞાનધારામાં વચ્ચે આસ્રવ નથી. અહા, આવા જ્ઞાનની અંતરમાં વીરતાથી
કબુલાત આવવી જોઈએ. જ્ઞાનની ઉગ્રધારા વડે જે મોહનો નાશ કરવા ઊભો થયો તેના પગ ઢીલા
હોય નહિ તેને પુરુષાર્થમાં સંદેહ ઊઠે નહિ. એ વીરહાકથી મોક્ષને સાધવા નીકળ્યો તેની જ્ઞાનધારા
વચ્ચે તૂટે નહિ.
* એકવાર પરિણતિ અંતર્મુખ થઈને ચૈતન્યમાં ભળી અને રાગથી જુદી પડી, પછી તેમાં
સદાય જ્ઞાનમય અબદ્ધસ્પૃષ્ટ પરિણમન વર્ત્યા જ કરે છે, તે પરિણમનમાં રાગ જુદો ને જુદો જ
રહે છે.
* અરે, આવી ચૈતન્યઅનુભૂતિનો કેટલો મહિમા છે, ને એવો અનુભવ કરનાર
ધર્માત્માની શી સ્થિતિ છે!! તેની લોકોને ખબર નથી. એણે મોક્ષના માંડવા નાખ્યા છે; અને
અનુભવીને બાર અંગ ભણવા પડે એવો કાંઈ નિયમ નથી, એના અનુભવમાં બારે અંગનો સાર
સમાઈ ગયો છે. બાર અંગના દરિયામાં રહેલું ચૈતન્યરત્ન તેણે પ્રાપ્ત કરી લીધું છે, સંસારનું મૂળ
તેને છેદાઈ ગયું છે.
* જ્ઞાનીને જે જ્ઞાનમય ભાવ પ્રગટ્યો છે રાગ વગરનો છે અને તે જ્ઞાનમય ભાવ સર્વ કર્મના
સમૂહને રોકનારો છે. આ રીતે જ્ઞાન પોતે સંવરરૂપ છે, તેમાં આસ્રવનો અભાવ છે.