Atmadharma magazine - Ank 242-243
(Year 21 - Vir Nirvana Samvat 2490, A.D. 1964).

< Previous Page   Next Page >


PDF/HTML Page 31 of 37

background image
ઃ ૨૮ઃ આત્મધર્મઃ ૨૪૨–૨૪૩
આ....નં....દ....નું વે....દ....ન
‘દર્શન–જ્ઞાન–ચારિત્રને હંમેશા પ્રાપ્ત છે તે આત્મા છે’ એમ શ્રી ગુરુએ ‘આત્મા’
સમજાવ્યો કે તુરત જ અંતર્મુખ લક્ષ કરીને શિષ્ય સમજી ગયો,–તે સમજતાં શિષ્યના
આત્મામાં શું થયું? કે તુરત જ અતીન્દ્રિય આનંદના વેદન સહિત સુંદર બોધતરંગ તેના
અંતરમાં પ્રગટયા. ખરો જિજ્ઞાસુ શિષ્ય તુરત જ સમજી જાય છે....“પ્રભો! ‘આત્મા’ કહીને
આપ શું બતાવવા માંગો છો!” એમ શિષ્યને અંતરમાંથી જિજ્ઞાસા જાગી, અને જિજ્ઞાસુ
થઇને ટગટગપણે આત્મા સમજવા તરફ ઉપયોગને એકાગ્ર કર્યો. આવા તૈયાર શિષ્યને જ્યાં
આચાર્યદેવે કહ્યું કે “આવા દર્શન–જ્ઞાન–ચારિત્ર સ્વરૂપ આત્મા છે”–ત્યાં તુરત જ અંતરમાં
ઊતરીને આનંદસહિત જ્ઞાન તરંગવડે તે શિષ્ય આત્માને સમજી ગયો;–તેને આનંદમય
જ્ઞાનતરંગ સહિત આત્માની અનુભૂતિ પ્રગટ થઇ.....જુઓ, આવી અનુભૂતિ થાય ત્યારે
આત્મા સમજ્યો કહેવાય. આનું નામ સમ્યગ્દર્શન અને સમ્યગ્જ્ઞાન! સૂક્ષ્મભેદના લક્ષમાં
અટકયો હોય ત્યાંસુધી પણ આત્માને સમજ્યો કહેવાય નહિ. “આત્મા” સમજતાં જ અંદર
અપૂર્વ આનંદ સહિત સુંદર–મનોહર જ્ઞાનતરંગ ઊછળ્‌યા. આત્મા સમજે ને અંદર આવા
આનંદનું વેદન ન થાય–એમ બને નહિ.
(સ. ગા. ૮ ના પ્રવચનમાંથી)
મુ....નિ....વ....રો....ની જે....મ
અરે, ચૈતન્યઅનુભૂતિનો કેટલો મહિમા છે ને એનો અનુભવ કરનાર ધર્માત્માની
શી સ્થિતિ છે તેની લોકોને ખબર નથી. (અનુભવીના અનુભવમાં બારે અંગનો સાર
સમાઇ ગયો છે.) અવિરત સમ્યગ્દ્રષ્ટિના અંતરમાં પણ ભેદજ્ઞાનના બળે ક્ષણેક્ષણે
સિદ્ધપદની આરાધના ચાલી રહી છે; જેમ મુનિવરો મોક્ષના સાધક છે તેમ આ ધર્માત્મા
પણ મોક્ષના સાધક છે.
જીવનમાં સારા સંસ્કાર
સંસારનું સ્વરૂપ તો અસાર જ છે. આવા મનુષ્યભવમાં જે કોઈ દેવ–ગુરુ પ્રત્યેની
ભક્તિનો ભાવ કે આત્માને સમજવાના સારા સંસ્કાર આત્મામાં નાખ્યા હોય તે જ
આત્માને લાભરૂપ થાય છે. આવા પ્રસંગથી આત્મામાં દ્રઢ નિશ્ચય કરવો કે આપણે
જીવનમાં આત્મામાં સારા સંસ્કાર જરૂર પાડવા છે.
***
આ મનુષ્યભવમાં દેવ–ગુરુ પ્રત્યે અપૂર્વ રુચિ પ્રગટાવવી કે જેથી આત્માને
ભવનો નાશ થઇને આત્માનું સાચું સુખ પ્રગટ થાય. એવી ભાવના જરૂર કરવી, તે જ
શરણરૂપ છે. (એક પત્રમાંથી)