Atmadharma magazine - Ank 245
(Year 21 - Vir Nirvana Samvat 2490, A.D. 1964).

< Previous Page   Next Page >


PDF/HTML Page 21 of 49

background image
: ૬ : આત્મધર્મ ફાગણ: ર૪૯૦ :
મોક્ષના સાધક શૂરવીર હોય છે,
તે રાગની પ્રીતિમાં રોકાતા નથી
[પંચાસ્તિકાય ગાથા ૧ ઉપર માગશર વદ આઠમના પ્રવચનનો છેલ્લો
ભાગ: આ લેખ આત્મધર્મના ગતાંકમાં છાપવાનો હતો, પણ પ્રવાસના કારણે તે
છાપવો રહી ગયેલ, તેથી આ અંકમાં અપાયો છે.]
ભગવાન તીર્થંકરદેવનો ઉપદેશ–કે જે નિર્બાધપણે શુદ્ધાત્માની પ્રપ્તિ
કરાવનારો છે તે ઉપદેશ ઝીલીને જે જીવ ચિદાનંદસ્વભાવને સાધવા નીકળ્‌યો
તેના પુરુષાર્થનો વેગ સ્વભાવ તરફ હોય છે. તે પરભાવ સામે જુએ નહિ,
પરભાવની પ્રીતિમાં તે અટકે નહિ. ‘આ રાગનો કણિયો શુભ છે તે મને કંઈક
લાભ કરશે, કંઈક મદદ કરશે’ –એમ રાગની સામે જોવા મોક્ષાર્થી જીવ ઊભો ન
રહે,.... એ તો નિરપેક્ષ થઈને વીરપણે વીતરાગસ્વભાવ તરફની શ્રેણીએ ચડે છે.
તીર્થંકરોની ને વીરસંતોની વાણી જીવને પુરુષાર્થ જગાડનારી છે. તે કહે છે કે અરે
જીવ! તું વીતરાગમાર્ગને સાધવા નીકળ્‌યો–ને ત્યાં વચ્ચે પાછો વળીને રાગની
સામે જોવા ઊભો રહે છે? ––અરે નમાલા! શું તું વીતરાગમાર્ગને સાધવા
નીકળ્‌યો છો? શું આમ રાગની સામે જોયે વીતરાગમાર્ગ સધાતા હશે? તું
વીતરાગમાર્ગ સાધવા નીકળ્‌યો ને હજી તને રાગનો રસ છે? ––છોડી દે એ
રાગનું અવલંબન, છોડ એનો પ્રેમ! –ને વીર થઈને ઉપયોગને ઝુકાવ તારા
સ્વભાવમાં. વીતરાગમાર્ગનો સાધક શૂરવીર હોય છે, તે એવો કાયર નથી હોતો
કે ક્ષણિક રાગની વૃત્તિથી લૂંટાઈ જાય. ‘વીરનો મારગ છે શૂરાનો........ કાયરનું
નહીં કામ જો..... ’
આ વાત સમજાવવા રાજપુત્રનું દ્રષ્ટાંત: એક રજપૂત, જુવાનજોધ તાજો જ
પરણીને આવેલો ત્યાં તો રાજ ઉપર શત્રુ આવ્યા, તેને જીતવા માટે લડાઈમાં
જવાની હાક વાગો.... રજપૂતને લડાઈમાં જવાનું થયું; રજપૂત માતાએ હસતે
મુખડે દીકરાને વિદાય આપી. બહાદૂર રજપૂતાણીએ પણ બહાદૂરીથી પતિને
વિદાય આપી. પણ––તે રજપૂત લડાઈમાં