મધ્યસ્થતા ને વીતરાગતા છે.
કહે છે કે શું મારા વગર થાય? શું આત્મા વિના બોલાય? હા ભાઈ, આત્મા કર્તા
થયા વગર જ વાણી બોલાય છે, આત્મા કર્તા થયા વગર જ જગતના કાર્યો થાય
છે, માટે પરદ્રવ્યના કર્તૃત્વની બુદ્ધિ છોડ, તેનો પક્ષપાત છોડ, તેનાથી ભિન્ન એવા
જ્ઞાનસ્વભાવમાં વળીને મધ્યસ્થ થા. આ જ સમ્યક્ દર્શન–જ્ઞાન–ચારિત્રરૂપ ધર્મની
રીત છે, આ જ સત્યનો રાહ છે.
જ્ઞાનસ્વભાવનું સ્વસંવેદ કરીને અત્યંત મધ્યસ્થતા પ્રગટ કરી છે.
પરિણામાત્મક શરીરના કર્તાપણે હોવામાં સર્વથા વિરોધ છે. ’
વાણી–મન વગેરે સમસ્ત પરદ્રવ્યોની ક્રિયામાં પણ આત્મા કર્તા હોવામાં સર્વથા વિરોધ
છે અને જેમ કર્તા હોવામાં સર્વથા વિરોધ છે તેમ તેનો આધાર હોવામાં પણ સર્વથા
વિરોધ છે. તેનું કારણ હોવામાં પણ સર્વથા વિરોધ છે. જેમ પુદ્ગલમય પરદ્રવ્ય તે
આત્મા હોવામાં સર્વથા વિરોધ છે, તેમ તે પુદ્ગલના કાર્યોનુ કર્તાપણું આત્મામાં હોવાનો
પણ સર્વથા વિરોધ છે, આત્મા તેનો સર્વથા અકર્તા છે.
* જ્ઞાનતત્ત્વ સ્વ–પરનું જાણનાર હોવામાં કાંઈ વિરોધ નથી.
* પણ જ્ઞાનતત્ત્વ પરનું કાંઈ પણ કરે એમાં સર્વથા વિરોધ છે.
* જ્ઞાન પરનું કરે એવો વ્યવહાર નથી પણ જ્ઞાન પરને જાણે–એવો વ્યવહાર છે.