Atmadharma magazine - Ank 247
(Year 21 - Vir Nirvana Samvat 2490, A.D. 1964).

< Previous Page   Next Page >


PDF/HTML Page 46 of 83

background image
શ્રી કાનજીસ્વામી–હીરકજયંતી–અભિનંદન–અંક
વૈશાખ સુદ ૨ઃ ૩૯ઃ
જૈનશાસન
જૈનશાસન એટલે શું? જેને જાણવાથી જરૂર મુક્તિ થાય તે જૈનશાસન.
કોને જાણવાથી જરૂર મુક્તિ થાય?
આત્માના શુદ્ધજ્ઞાનાનંદસ્વભાવને શુદ્ધનયથી જે દેખે તે સમસ્ત જિનશાસનને
દેખે છે, અને તેની જરૂર મુક્તિ થાય છે.
રાગ તે જૈનશાસન છે કે નથી?
ના, રાગ તે જૈનશાસન નથી, તેમજ એકલા રાગ તરફનું જ્ઞાન તે પણ
જૈનશાસન નથી. તો જૈનશાસન શું છે?
અંતર્મુખ ભાવશ્રુતજ્ઞાન વડે જે આ ભગવાન શુદ્ધ આત્માની અનુભૂતિ છે તે
સમસ્ત જિનશાસનની અનુભૂતિ છે. આ રીતે શુદ્ધ આત્મા તે જ જિનશાસન છે.
જિનશાસનમાં રાગનું પણ કથન તો છે?
પદાર્થોનું સ્વરૂપ ઓળખાવવા માટે જિનશાસનમાં કથન તો બધુંય આવે, પરંતુ
તેથી કાંઇ તે બધાયને જિનશાસન ન કહેવાય. જિનશાસનમાં તો પાપોનું પણ વર્ણન
આવે છે તો શું પાપભાવ તે જિનશાસન છે? શુદ્ધ આત્માની અનુભૂતિ વગર
જિનશાસનને જાણી શકાતું નથી.
રાગ અને નિમિત્તોને જાણવા તે જૈનશાસન છે કે નથી?
એકલા રાગને અને નિમિત્તો વગેરેને જ જાણવામાં રોકાય, પણ શુદ્ધ આત્માના
સ્વભાવ તરફ જ્ઞાનને ન વાળે તો તે જીવ જિનશાસનમાં આવ્યો નથી; કેમકે
જિનશાસનમાં કાંઇ એકલા રાગનું ને નિમિત્તોનું જ કથન નથી, પરંતુ તેમાં રાગથી ને
નિમિત્તોથી પાર એવા શુદ્ધ આત્માનું પણ પ્રધાન કથન છે. અને તે શુદ્ધ આત્માને રાગને
તથા નિમિત્તોને એ સર્વેને જે જાણે તે જીવનું જ્ઞાન શુદ્ધ આત્મા તરફ વળ્‌યા વગર રહે જ
નહિ, ને રાગાદિથી પાછું ફર્યા વગર રહે જ નહિ. એ રીતે સ્વભાવ–વિભાવ ને સંયોગ
ઇત્યાદિ સર્વેને જિનશાસન અનુસાર જાણીને શુદ્ધનયના અવલંબન વડે જે જીવ પોતાના
આત્માને શુદ્ધપણે અનુભવે છે તે જ જિનશાસનમાં આવ્યો છે ને તેણે જ સકલ
જિનશાસનને જાણ્યું છે.–એવો જીવ અલ્પકાળમાં જરૂર મુક્તિ પામે છે.