શ્રાવણઃ ૨૪૯૦ઃ ૨૯ઃ
છેદવા માટે છીણીનું કાર્ય કરી રહી હોય, જેની એકેક પળ આત્માને સિદ્ધદશાની નજીક
લઈ જતી હોય તે જીવન ધન્ય છે, કૃતકૃત્ય છે. એવું કૃતકૃત્ય જીવન સંતના શરણ વગર
બનતું નથી. જે પરમ સંતોના સમાગમે એવું જીવન ઘડતર થાય છે તે સંતોનો પરમ
આત્મા જયવંત હો, તેને પરમ ભક્તિથી નમસ્કાર હો.
(૮૮) હું જ્ઞાન છું
મારા જ્ઞાનમાં આખા જગતના સર્વે પદાર્થો જણાય છે, તેથી હું મારા જ્ઞાનથી જ
તૃપ્ત છું. જ્ઞાનથી બાહ્ય કોઇ અન્ય પદાર્થની મને અભિલાષા નથી; કેમ કે બધું જ મારા
જ્ઞાનમાં આવી જાય છે. એવા તૃપ્ત જ્ઞાનમાં જ હું છું. હું જ્ઞાન જ છું; મારા જ્ઞાનમાં જ
મારું સર્વસ્વ છે.
(૮૯) દિવ્યજ્ઞાનનો મહિમા
અહો સર્વજ્ઞ ભગવાન્ અર્હંતો–સિદ્ધો! આપના પરમ મહિમાવંત દિવ્યજ્ઞાનમાં એક
સમય માત્ર પણ આપ મને ભૂલતા નથી, તો હું મારા જ્ઞાનમાં આપના દિવ્યજ્ઞાનને કદી
પણ કેમ ભૂલું? અને–સદાય મારા જ્ઞાનમાં મને આપના દિવ્યજ્ઞાનનો જ મહિમા જાગૃત રહે
પછી મારું જ્ઞાન અન્ય વિષયોમાં કેમ ભમી શકે? માટે–ખરેખર આપના પરમદિવ્ય જ્ઞાનમાં
હું એકલો જ નથી જણાતો પણ ભેગાભેગી મારી મુક્તદશા પણ જણાય છે.
(૯૦) અમૂલ્ય જીવન
અહો, જગતના જીવો! અમૂલ્ય માનવ જીવન પામીને આત્મસ્વરૂપના દિવ્ય
મહિમાનું એક ક્ષણ પણ ચિંતવન કરો. ચૈતન્યસ્વરૂપની મહત્તાને સમજો. તેની પ્રતીત
કરો, તેનું ધ્યાન કરો. સત્પુરુષ પાસેથી જ તમને તેની પ્રાપ્તિ થશે–એ અમારી સાક્ષી છે.
(૯૧) અંતરમંથન
રે જીવ, તારા પરમ સહજ ચૈતન્યસ્વરૂપનું અંતરમંથનકર...તેના મહિમામાં
એકાગ્રતારૂપ ધ્યાનનો અભ્યાસ કર...હે જીવો, બહારમાં ન ભમો,...અંતર–મંથન કરો,
અંતર–મંથન કરો,... તમારું સર્વસ્વ તમારા અંતરમાં જ છે.
(૯૨) જ્ઞાની મહાત્માનું સહજ પરિણમન
અહો, અહો, જ્ઞાની મહાત્માનું સહજ પરિણમન! અજ્ઞાનીને એમ લાગે છે કે આ
જ્ઞાની રાગ કરી રહ્યા છે. પણ ખરેખર એમ જરાય નથી; જ્ઞાની રાગમય નથી પણ રાગથી
ભિન્ન જ્ઞાયકભાવમય છે. જ્ઞાયક–સ્વરૂપ જ તેમનું સહજપરિણમન છે. ધ્યાનદશા–નિર્વિકલ્પ
ધ્યાનદશા વખતે કે આહારાદિ પ્રસંગ વખતે જ્ઞાનીનું એક જ્ઞાયકરૂપે જ પરિણમન છે. અહો
સ્વભાવ તારી દિવ્યતા! જ્ઞાનીની આ રીતની ઓળખાણ કોઈક વિરલા જ કરે છે.
(૯૩) મારું સ્વરૂપ
કદી રાગદ્વેષરૂપે નહિ થનારું ઉદાસીન જ્ઞાન જયવંત વર્તો! મારું ચૈતન્યસ્વરૂપ
નિજરૂપથી જ સહજપણે અષ્ટાંગ સમ્યગ્દર્શનરૂપ છે. ‘હું’–એવા ભાવદ્વારા જે અનુભવમાં
આવે છે અને જે સ્વસંવેદનથી પ્રત્યક્ષ છે એવો શુદ્ધ જ્ઞાનસ્વરૂપ આત્મા ‘હું’ જ છું.