જિનરંજનમાં નથી વર્તતા. જિનરંજન એટલે જિનેન્દ્રભગવાનની ઉપાસના;
જિનેન્દ્રભગવાને કહેલો જે વીતરાગી સમ્યક્માર્ગ તેને ઓળખીને જેણે શુદ્ધદ્રષ્ટિ પ્રગટ
કરી તેણે ખરું જિનરંજન કર્યું, તેણે ભગવાનને પ્રસન્ન કર્યા. મૂઢજીવો ભગવાનના
માર્ગને ભૂલીને રાગથી ધર્મ મનાવતા થકા, લોકરંજન કરવામાં વર્તતા થકા પોતાના
આત્માનું જ અહિત કરે છે.
જિનમાર્ગનો દ્રોહી છે, તે દુર્બુદ્ધિ છે. સદ્બુદ્ધિ તો તેને કહેવાય કે જે સમ્યક્ માર્ગને જાણે
ને સમ્યક્ માર્ગનું જ પ્રતિપાદન કરે. અહીં તો કહે છે કે હે મુમુક્ષુ! જ્યાં ઊંધા તત્ત્વની
પ્રરુપણા ચાલતી હોય, જ્યાં પાખંડી પોષાતા હોય એવા કુસંગના સ્થાનમાં તું જઈશ
નહિ; તેને અનુમોદન દઈશ નહિ. રાગના અવલંબનથી કે વ્યવહારના આશ્રયથી ધર્મ
થાય–એવું પ્રતિપાદન કરનારા જીવો જિનમાર્ગના દ્રોહી છે, ધર્મના દ્રોહી છે. ભાઈ,
જિનદેવે તો વીતરાગભાવને જ ધર્મ કહ્યો છે. આવા ધર્મની તું પરીક્ષા કર. અને આવા
જિનધર્મનો સાચો ઉપદેશ ક્્યાં મળે છે ને તેનાથી વિપરીત પ્રરુપણા ક્્યાં ચાલે છે તે
પરીક્ષા કરીને ઓળખજે. તે ઓળખીને, જ્યાં વિપરીતમાન્યતાનું પોષણ ચાલતું હોય–
એવા જનોનો સંગ તું છોડી દેજે.
વ્યવહારથી તીર્થ છે, તેની યાત્રા–પૂજા–ભક્તિમાં શુભભાવ છે.–એવી યાત્રા વગેરેનો
વ્યવહાર ધર્મીનેય હોય છે, તેનો કાંઈ નિષેધ નથી. પણ તેની મર્યાદા કેટલી? કે
શુભરાગ અને પુણ્ય બંધાય તેટલી તેની મર્યાદા છે. ભવથી તરવાનું ને મોક્ષ પામવાનું
સાધન તો જ્ઞાનને જ્ઞાનમાં જોડવું તે જ છે; ને તે જ ખરું પ્રયોજન છે. જ્ઞાન અંતર્મુખ
થઈને આત્મસ્વભાવમાં જોડાય ત્યાં જ્ઞાનની વૃદ્ધિ થતી જાય છે, તે વધતાં વધતાં
કેવળજ્ઞાનને અને મોક્ષને સાધે છે.
તો અંધ જેવા જ છે, તેઓ મોક્ષમાર્ગને દેખતા નથી. સ્વાનુભવથી જ્ઞાનીને
સમ્યગ્જ્ઞાનરૂપી