Atmadharma magazine - Ank 253
(Year 22 - Vir Nirvana Samvat 2491, A.D. 1965).

< Previous Page   Next Page >


PDF/HTML Page 36 of 45

background image
: કારતક : : ૩૩ :
આ ‘પરમાત્મપ્રકાશ’ જૈનસમાજમાં સર્વપ્રિય સુગમ
અધ્યાત્મગ્રંથ છે. શ્રી યોગીન્દુદેવે લગભગ વિક્રમ સંવત્ ૭૦૦માં
તેની રચના કરી છે. કુંદકુંદસ્વામીના મોક્ષપ્રાભૃતનો અને પૂજ્યપાદ
સ્વામીના સમાધિશતકનો આ ગ્રંથકાર ઉપર પ્રભાવ છે. શ્રી
બ્રહ્મદેવજીએ લગભગ ૧૩મા સૈકામાં તેની ટીકા રચી છે. આ
ઉપરાંત દ્રવ્યસંગ્રહની ટીકા પણ તેમણે રચેલી છે. હિંદી ભાષાંતર
લગભગ ૨૦૦ વર્ષ પહેલાં પં. દૌલતરામજીએ કર્યું છે. આ
પરમાત્મપ્રકાશમાં ત્રણ અધિકાર છે: પ્રથમ અધિકારમાં ૧૨૩ દોહા
દ્વારા વિવિધ પ્રકારે પરમાત્મા–અંતરાત્મા ને બહિરાત્માનું સ્વરૂપ
બતાવ્યું છે; બીજા અધિકારમાં (૧૧૪ દોહા દ્વારા) મોક્ષનું અને
મોક્ષમાર્ગનું સ્વરૂપ બતાવ્યું છે. ત્યાર પછી ૧૦૭ દોહાની ચૂલિકા
દ્વારા પરમ સમાધિનું અથવા અભેદરત્નત્રયનું કથન છે. આ શાસ્ત્ર
ઉપર પૂ. કાનજીસ્વામીએ આજથી ૧૭ વર્ષ પહેલાં પ્રવચનો કર્યા
હતા, જેમાંથી કેટલોક ભાગ તે વખતે ‘આત્મધર્મ’ માં પ્રસિદ્ધ
થયેલ છે. આ આસો વદ ૯ થી ફરીને પરમાત્મપ્રકાશ શરૂ થયેલ
છે. તેના પ્રથમ પ્રવચનનો થોડો નમૂનો અહીં આપ્યો છે.
* * * * *
દેહમાં રહેલો આત્મા પોતે પરમાત્મસ્વરૂપ છે; તેનામાં પરમાત્મા થવાની શક્તિ
છે. તે પરમાત્મશક્તિનો પ્રકાશ કેમ થાય એટલે કે પરમાત્મપણું કેમ પ્રગટે તે વાત આ
શાસ્ત્રમાં બતાવી છે, તેથી તેનું નામ પરમાત્મપ્રકાશ છે. કેવળજ્ઞાન–કેવળદર્શન–
અનંતસુખ ને અનંતવીર્ય–એવા સ્વભાવચતુષ્ટય પ્રગટે તે પરમાત્મદશા છે ને
અંતરાત્મપણું તેનો ઉપાય છે. અંતરાત્મા થઈને પરમાત્મસ્વરૂપને ધ્યાવતાં આત્મા પોતે
પરમાત્મા થાય છે. આત્મામાં શક્તિરૂપ અનંત ચતુષ્ટય સદાય વિદ્યમાન છે, પ્રતીતમાં
લઈને સ્વાનુભવથી તેનું વારંવાર ઘોલન કરતાં આત્મા પોતે જ પરમાત્મ સ્વરૂપે
પ્રકાશીત થઈને કેવળજ્ઞાનથી ઝળકી ઊઠે છે.