આનંદની ધારા ઉલ્લસે છે. આત્મા પોતે રાગ વગરનો આનંદસ્વભાવી
છે, તેથી તેનું સંવેદન પણ તે જ જાતનું છે. પરમાત્માની જાત પોતામાં
પ્રગટ કર્યા વિના પરમાત્માનું ખરૂં સ્વરૂપ જાણી શકાય નહિ.
સ્વસંવેદનના બળથી જ્ઞાની પોતાના ચૈતન્યભાવમાં બાહ્યભાવોને
જરાય પ્રવેશવા દેતા નથી.–આવું સ્વસંવેદન તે ધર્મ છે, તે મોક્ષમાર્ગ છે,
તેમાં શાંતિ છે, તેમાં પરમઆનંદ છે. સ્વસંવેદન કહો કે શુદ્ધાત્માની
અનુભૂતિ કહો, તેને સંતોએ સમસ્ત જૈનશાસનનો સાર કહ્યો છે. હે
જીવ! તેમાં જ તારા પરિણામ લગાવ.
કૃપા કરીને બતાવો કે જેને જાણવાથી મારું અનાદિનું આ દુઃખ નાશ થાય ને મને પરમ
આનંદની પ્રાપ્તિ થાય. તેના ઉત્તરમાં શ્રીગુરુ તેને પરમઅનુગ્રહથી–પ્રસન્નતાથી
પરમાત્મસ્વરૂપ સમજાવે છે.
પરમસ્વભાવને સ્વસંવેદનજ્ઞાનથી જાણતાં અંતરાત્મપણું થાય છે કેવળજ્ઞાનથી ભરેલો
એવો જે પરમાત્મસ્વભાવ તે વીતરાગીસ્વસંવેદનજ્ઞાનથી જણાય છે.
અનુભવનારું જ્ઞાન તો રાગના અભાવરૂપ છે તેથી તેને ‘વીતરાગ’ વિશેષણ યોગ્ય જ
છે. ચોથા ગુણસ્થાને અવિરત સમ્યગ્દ્રષ્ટિનું જે સ્વસંવેદનજ્ઞાન છે તે પણ રાગ વગરનું
વીતરાગ છે. ચોથા ગુણસ્થાને રાગ તો હોય છે ને?–તો કહે છે કે સ્વસંવેદનજ્ઞાનમાં
રાગનો અભાવ છે. સ્વસન્મુખ થયેલા જ્ઞાનમાં રાગનું વેદન નથી, એમાં તો