Atmadharma magazine - Ank 259
(Year 22 - Vir Nirvana Samvat 2491, A.D. 1965).

< Previous Page   Next Page >


PDF/HTML Page 28 of 89

background image
: વૈશાખ : આત્મધર્મ : ૧૭ :
સમયસારનો જે અભ્યાસ
કરશે તેનો મોહ નષ્ટ થશે
* શુદ્ધાત્માના ઘોલનથી પરિણતિની શુદ્ધતા *
[कलशटीका–प्रवचन]
परपरिणति हेतोर्मोहनाम्नोऽनुभावात्–
अविरतमनुभाव्यव्याप्तिकल्माषितायाः।
मम परमविशुद्धिः शुद्धचिन्मात्रमूर्ते–
सर्वतु समयसारव्याख्ययैवानुभूतेः।।३।।
આત્માના પરમાર્થસ્વરૂપને બતાવનારું જે આ શાસ્ત્ર સમયસાર, તેની ટીકા
રચતાં આચાર્ય અમૃતચન્દ્રસૂરિ કહે છે કે આ સમયસારના ઉપદેશથી, એટલે કે તેમાં
કહેલા શુદ્ધ આત્મસ્વરૂપના વારંવાર ઘોલનથી મારી પરિણતિ પરમવિશુદ્ધ થાઓ. અમુક
શુદ્ધિ તો થઈ છે ને ઉત્કૃષ્ટશુદ્ધિ થાઓ. જુઓ, આ સમયસારના ટીકાકારની ભાવના;
ટીકા વખતે વિકલ્પ તો છે, પણ ભાવના વિકલ્પ તરફ નથી ઢળતી, ભાવના તો શુદ્ધાત્મા
તરફ જ ઢળે છે. ‘સમયસાર’ ને નમસ્કાર કરીને એટલે શુદ્ધાત્મા તરફ પરિણતિને
વાળીને મંગલ કર્યું છે. હવે મારી પર્યાય શુદ્ધાત્મા તરફ જ ઉગ્રપણે ઢળ્‌યા કરો. શ્રુતની
ટીકા વખતે અંતરના ભાવશ્રુતમાં વારંવાર શુદ્ધાત્માના ઘોલનથી પરિણતિ શુદ્ધ થતી જ
જાય છે.
આ સમયસાર જેવું જે પરમ અધ્યાત્મ શાસ્ત્ર, તે પરમાર્થસ્વરૂપનું બતાવનાર છે,
ને પર પ્રત્યે પરમ વૈરાગ્ય કરાવનાર છે.–આવા શાસ્ત્રના ઘોલનથી પરિણતિ શુદ્ધ કેમ ન
થાય? –જરૂર થાય જ. આ શાસ્ત્ર સમસ્ત પર પ્રત્યેથી વૈરાગ્ય ઉપજાવે છે, ક્્યાંય પણ
પરાશ્રયને કે રાગને નથી પોષતું, શુદ્ધાત્માનું પરમાર્થ સ્વરૂપ બતાવીને સ્વાશ્રય કરાવે
છે, તેથી તેના અભ્યાસવડે ભાવશ્રુતની નિર્મળતા થતી જાય છે, વીતરાગતાની વૃદ્ધિવડે
પરિણતિ શુદ્ધ થતી જાય છે.
સ્વભાવથી તો હું શુદ્ધ ચિન્માત્ર છું–એમ શુદ્ધસ્વરૂપની દ્રષ્ટિ સહિત આચાર્યદેવે