: प८ : आत्मधर्म : वैशाख :
ज्ञाननी जातनुं न होय ने विजातीय होय तो ते केवळज्ञानने कई रीते साधी शके?
केवळज्ञाननी जात होय ते ज केवळज्ञानने साधी शके. राग ते केवळज्ञाननी जात
नथी तेथी ते केवळज्ञानने साधी शकतो नथी. मति श्रुत सम्यग्ज्ञान ते केवळज्ञाननी जात
छे तेथी अंतरमां एकाग्र थईने ते केवळज्ञानने साधे छे. सम्यग्ज्ञानज्योत प्रगटी ते कदी
बुझावानी नथी, ए वधी वधीने केवळज्ञान लेशे.
जुओ भाई, आ वात सूक्ष्म अने गंभीर तो छे, परंतु पोताना परम हितनी
वात छे एटले बराबर ध्यान राखीने खास समजवा जेवी छे. ध्यान राखीने अंतरथी
समजवा धारे तो जरूर समजाय तेम छे. आ कांई दूरदूरनी कोई वात नथी पण
पोताना आत्मामां जे स्वभाव वर्ती रह्यो छे तेनी ज आ वात छे, एटले ‘आ वात
मारा आत्मानी ज छे’ एम अंतरमां डोकियुं करीने समजे तो तरत ज समजाय अने
समजतां अपूर्व आनंद थाय, एवी आ वात छे.
प्रश्न:– छद्मस्थ ज्ञानी पण केवळज्ञाननुं स्वरूप बराबर नक्की करी शके छे. एणे
ज्ञानने स्वसन्मुख करीने सर्वज्ञताना अखंड सामर्थ्यनी भरपूर एवा पोताना
ज्ञानस्वभावनो जे निर्णय कर्यो छे तेमां केवळज्ञाननुं स्वरूप पण स्पष्ट भासी गयुं छे.
जो केवळज्ञानने ज न समजे तो मोक्षतत्त्वने पण न समजे, मोक्षतत्त्वने जे न समजे ते
मोक्षमार्गने पण न समजे, ने मोक्षमार्गने जे न समजे तेने धर्म क््यांथी थाय? जेम
कोई सज्जन पासे एक रूपीओ साचो होय, भले अजब रूपीआ तेनी पासे न होय,
तेथी शुं अबज रूपीआने ते जाणी न शके? जेवो मारी पासे आ रूपीओ छे तेवी ज
जातना अबज रूपीआ होय, एम ते बराबर जाणी शके छे, तेम समकिती मति–
श्रुतज्ञानी संत पासे केवळज्ञान भले प्रगट न होय, परंतु शुद्धात्मानी श्रद्धाना बळे
ज्ञानस्वभावनो पण निर्णय करीने, केवळज्ञान केवुं ए तेणे बराबर जाणी लीधुं छे, ने
केवळज्ञाननी जातनुं ज मारुं आ सम्यग्ज्ञान छे–एम ते निःशंक जाणे छे, हजार
पांखडीवाळा कमळनी जे कळी पहेलां थोडी खीली ते ज वधीने पूरी खीले छे, तेम अनंत
पांखडीवाळुं जे चैतन्यकमळ तेमां सम्यग्दर्शन थतां जे मतिश्रुतरूप थोडी ज्ञानकला खीली
ते ज कळा स्वरूपमां एकाग्रतावडे वधतां वधतां केवळज्ञानरूप पूर्णकला खीली जशे. आ
रीते सम्यग्ज्ञाननी अपेक्षाए मति–श्रुत ने केवळनी जाति एक ज छे. आ चिठ्ठिमां ज
आगळ जतां अष्टसहस्रीनो आधार आपीने कह्युं छे के केवळज्ञाननी जेम श्रुतज्ञान पण
सर्व तत्त्वने प्रकाशनार छे, मात्र प्रत्यक्ष अने परोक्षनो ज तेमां भेद छे परंतु
वस्तुस्वरूपे तेओ एकबीजाथी अन्य नथी.
सम्यग्द्रष्टिने शुद्धात्मानी प्रतीतरूप सम्यक्श्रद्धा थई छे, स्वपरना यथार्थ
भेदज्ञानवडे सम्यक्मतिश्रुतज्ञानरूप केवळज्ञाननो अंश प्रगट्यो छे.