: अषाड : आत्मधर्म : ७ :
सम्यग्द्रष्टि शुद्धस्वभावनो
अनुभवनशील छे
आचार्यदेव कहे छे के व्यवहार तो अभूतार्थ छे, ते
कांई परमार्थवस्तुरूप नथी एटले तेने तो हंत कहीने
छोडवा जेवो कह्यो छे; शुद्धआत्मा परमार्थ छे ते ज
अमने प्राप्त हो, ते ज उपादेय छे, ने तेने सम्यक्प्रकारे
देखवो ते ज सम्यग्दर्शन छे. आवा शुद्धात्माना जे
अनुभवनशील छे ते धर्मात्मा छे.
(कलशटीका–प्रवचन)
एकत्वे नियततस्य शुद्धनयतो व्याप्तुर्यदस्यात्मनः
पूर्णज्ञानघनस्य दर्शनमिह द्रव्यान्तरेभ्य पृथक्।
सम्यग्दर्शनमेतदेवनियमात् आत्मा च तावानयं
तन्मुक्त्वा नवतच्चसन्ततिमिमामात्मायमेकोस्तु नः।।६।।
आ शुद्धआत्मानो अनुभव ते ज सम्यग्दर्शन–ज्ञान–चारित्र छे, ते ज परमार्थ
छे, माटे ते ज अमने प्राप्त हो–एवी आचार्यदेवनी भावना छे. जीववस्तु पोते सहज
स्वभावथी ज चेतनारूप छे–ज्ञानरूप छे; पण पोताना मिथ्यात्वपरिणामने लीधे भ्रमित
थईने ते पोतानुं स्वरूप नथी जाणतो त्यांसुधी ते अज्ञानी छे. हवे विकल्पथी पार थईने
शुद्धात्माना अनुभववडे ते मिथ्यापरिणाम दूर करीने जीव पोताना स्वरूपनो
अनुभवशील थयो. आवो अनुभवशील थयो त्यारे तेने खरो आत्मा कह्यो. शुं करवाथी
जीव अनुभवशील थयो? जीव अनादिथी नवतत्त्वना विकल्पमां तन्मयपणे परिणम्यो
हतो, ते नवतत्त्वना विकल्पने छोडीने, एटले के नवतत्त्वना विकल्पथी जुदो पडीने,
शुद्धस्वभावना अनुभवशील थयो,–त्यांथी धर्मनी शरूआत थई.
नवतत्त्वना विकल्परूप परिणति ते विभावपरिणति छे; ते विभावपरिणतिरूपे
अनादिथी जीवी परिणमी रह्यो छे; एकला शुद्धतत्त्वने भूलीने, नवतत्त्वना विकल्परूपे ज
आत्माने अनुभववो ते मिथ्यात्व छे. विकल्प ते कांई शुद्धजीवना स्वभावनी चीज नथी.
शुद्धजीवना अनुभवमां नवतत्त्वना विकल्प नथी, ने ते विकल्पवडे शुद्धजीवना
अनुभवमां जवातुं नथी.