: १० : आत्मधर्म : श्रावण :
चैतन्यवस्तुने तेना एकस्वरूपे तें अनुभवमां न लीधी. तें ज तारी वस्तुने मिथ्याविकल्प–
जाळथी ढांकी दीधी. पण हवे अमे तने विकल्पजाळमांथी बहार काढीने शुद्ध चैतन्यवस्तु
बतावी, माटे हवे आ शुद्ध चैतन्यवस्तुने तारा सर्व गुणपर्यायोमां प्रकाशमान तुं देख.
द्रश्यतां एटले अंर्तद्रष्टिवडे तेने अनुभवरूप कर. देखवानो अर्थ ज अनुभव कह्यो.
नवतत्त्वनी विकल्पजाळ एटले के रागादि विभावो साथे एकत्वरूप परिणमन,
ते पण छे तो जीवना ज अस्तित्वमां, रागादि परिणाम कांई जडवस्तुमां नथी. आ रीते
सुवर्णपाषाणनी जेम आत्मा विकल्पदशारूप अनादिथी वर्ती रह्यो छे; पोते स्वयं एवी
विभावदशारूपे परिणमी रह्यो छे.–माटे ते पण अस्तिरूप छे, ते सर्वथा जूठ नथी.–आ
तो पर्यायनुं ज्ञान करावीने एक पक्ष बताव्यो.
अथ एटले के हवे बीजो पक्ष देखाडे छे: पर्यायमां अनादिथी अशुद्धता होवा
छतां शुद्धजीववस्तुनी द्रष्टिथी जुओ तो ते वस्तु सदा एकरूप छे, सदाय विभावथी
विभक्त छे, ते शुद्धजीववस्तु पर्यायेपर्याये सदा प्रकाशमान छे, तेने परभावथी भिन्नपणे
देखो. विकल्प अनादिनो छे ते कांई शुद्धजीववस्तुमां घूसी गयो नथी. अनादिथी परवस्तु
वगर ज (परना अभावमां ज) आत्मा रह्यो छे; अज्ञानीए अनादिथी विकल्प वगर
एक क्षण पण चलाव्युं नथी, विकल्पने ज अनुभव्या करे छे; ते विकल्प वगरनो थईने
एटले के तेनाथी जुदो पडीने, विकल्पथी रहित एवी शुद्ध जीववस्तुने प्रतीतमां लेतां
सम्यग्दर्शन थाय छे. सम्यग्दर्शनने पर विना चाले छे, विकल्प विना पण चाले छे, पण
पोतानी शुद्धजीववस्तु वगर सम्यग्दर्शनने एक क्षण पण चाले नहि.
जुओ, आ भगवानना मोटा धर्मदरबारमां समवसरणमां दिव्यध्वनिथी
चैतन्यवस्तु खुल्ली करीने भगवाने बतावी छे; ने समकिती–संतोए झीलीने ते प्रगट
करी छे. अरे, आवी शुद्धचैतन्यवस्तु आत्मज्योत सदाय प्रकाशमान छे, पण विकल्पोना
धूमाडा आडे अज्ञानीने ते देखाती नथी. जे एकला धूमाडा जेवा विकल्पने ज देखे–
अनुभवे, तेने शुद्ध चैतन्यना आनंदरूप लापसी क्यांथी देखाय? तेनो स्वाद क््यांथी
आवे? भाई, अमे तारी चैतन्यवस्तुने खूल्ली करीने बतावी छे, तेने तुं देख. विभाव
वखतेय तारी जीववस्तु एकस्वरूपे प्रकाशमान छे, ते कांई नाश पामी गई नथी.
जुओ, बंने पडखां बतावीने, शुद्धजीववस्तुने अनुभववानुं कह्युं बे पडखां कया?
(१) पर्यायमां नवविकल्परूप विभावपरिणमन.
(२) विकल्पथी पार शुद्ध एकरूप जीववस्तु.
ए बंनेने जाणीने ज्ञान विकल्पथी जुदुं थईने शुद्धजीववस्तुने अनुभवे छे, ते ज
सम्यक्त्व अने मोक्षमार्ग छे. एकला विकल्पने जाणतां तेना ज अनुभवमां जे ज्ञान
अटकी जाय ते ज्ञान शुद्धजीववस्तुने जाणी शके नहि, तेनुं ज्ञान एकान्त छे, ते
सम्यग्ज्ञान नथी.