: ૬ : આત્મધર્મ : આસો :
નથી; માટે તમે જાગો ને આ તરફ આવો.....આ તરફ આવો અંતરમાં જે અત્યંત શુદ્ધ
ચૈતન્યધાતુ છે તે જ તમારું પદ છે, તેને સ્વાનુભવમાં લ્યો.
સંયોગ અને સંયોગની ઉપાધિથી થયેલા રાગદ્વેષભાવો તે તારું ઘર નથી, તે તારું
રહેઠાણ નથી, તેમાં તું નથી, તારે માટે તે અસ્થાન છે ચારે ગતિના જેટલા ઉપાધિભાવો
છે તેમાં તું નથી. તું તો તારા શુદ્ધ ચૈતન્યસ્વભાવમાં છો, તેમાં જ તારું રહેઠાણ છે, માટે
હે અંધ! હવે તું જાગ ને પ્રતિબોધ પામ. તારા સ્વતત્ત્વને દેખ. અંતરમાં તેને
સ્વાનુભવમાં લે.
સામાન્યપણે ૨૧ પ્રકારના ઉદયભાવ ને વિશેષપણે અસંખ્ય પ્રકારના કે અનંત
પ્રકારના જે ઉદયભાવ તે એક્કેય તારું સ્વરૂપ નથી, એ તો બધા ઉપાધિરૂપ છે. કોઈ પણ
અનુકૂળ સામગ્રી કે કોઈ પણ પ્રતિકૂળ સામગ્રી તે જીવનું સ્વરૂપ નથી; ભગવાન
સર્વજ્ઞદેવે તો જીવનું સ્વરૂપ ઉપયોગમય જોયું છે, તે ઉપયોગને કદી પણ જડ સાથે કે
રાગ સાથે કદી એકમેકપણું નથી. માટે તેમાં એકતાબુદ્ધિ છોડ. આત્મા તો ઉપયોગમય
છે–એમ શુદ્ધ સ્વસત્તાનો દેખ. કઈ રીતે દેખ? કે સ્વાનુભવથી દેખ.
અરે, ત્રણલોકને સાક્ષાત્ દેખનારા ભગવાન સર્વજ્ઞદેવે તે બધા આત્મા સદાય
ઉપયોગસ્વરૂપ છે–એમ જોયું છે, સંતોએ સ્વાનુભવથી એવો જ આત્મા અનુભવ્યો છે,
અને આગમમાં પણ જીવને ઉપયોગસ્વરૂપ બતાવ્યો છે. આમ દેવગુરુ ને શાસ્ત્ર ત્રણેયે
ઉપયોગ– સ્વરૂપ આત્મા કહ્યો છે, પણ દેહ સ્વરૂપ કે રાગસ્વરૂપ કહ્યો નથી; તો તું તેને
દેહરૂપ ને રાગરૂપ કેમ અનુભવે છે? એ તો તારો મોહ છે, મોહથી અંધ બનીને તું તારા
સ્વરૂપને ભૂલ્યો છો. અહીં આચાર્યદેવ જગાડે છે કે હે જીવ! હવે તો જાગ! અનાદિથી
અત્યારસુધી તો મોહમાં સૂતો ને અંધ બન્યો, પણ હવે તો જાગ ને આંખ ખોલ. તારું
શુદ્ધસ્વરૂપ સંતોએ તને વારંવાર બતાવ્યું, તે સાંભળીને હવે તો જાગ....ને મોહબુદ્ધિ
છોડ! ફરીફરી કરુણાથી કહે છે કે અરે ભાઈ! આ તે તને કેમ શોભે? રાજા
રાજસિંહાસનને બદલે વિષ્ટાના ઉકરડામાં નિજપદ માનીને રખડે એ તે કાંઈ શોભે? તેમ
ચૈતન્યમય નિજપદને ભૂલીને આ ચૈતન્યરાજા પરભાવમાં સુવે એ તે કાંઈ તેને શોભે
છે? કરોડો રૂપિયાની કિંમતનો હીરો તેને કોઈ બે રૂપિયામાં વેચી નાંખે તો લોકમાં તે
મૂરખ કહેવાય, તેમ, અનંત મહિમાવંત આ ચૈતન્યહીરો, તેને ક્ષણિક પુણ્ય જેટલો
માનીને અજ્ઞાની રાગમાં વેંચી દે છે તે મોટો મૂરખ છે. અનંતા ઈન્દ્રપદ વડે પણ જેનાં
મૂલ્ય ન આંકી શકાય એવો આ ચિદાનંદસ્વભાવ, કે જેનું એક ક્ષણ ચિંતન કરતાં
કેવળજ્ઞાનાદિ પરમનિધાન પ્રગટે–એવા નિજપદને ભૂલીને અજ્ઞાની ક્ષણિક રાગ જેટલો
પોતાને માનીને, નિજનિધાનને રાગમાં વેંચી દે છે. તે અંધપ્રાણી નિજનિધાનને દેખતો
નથી. આચાર્યદેવ તેને પરમ કરુણાથી જગાડે છે. હે અંધપ્રાણી! હવે તું જાગ....અમે તને
તારું ધુ્રવપદ બતાવ્યું તેને તું જો. જગતમાં જેની કોઈ તૂલના કરી ન શકે એવા તારા
સ્વપદને તું અનુભવમાં લે.