Atmadharma magazine - Ank 268
(Year 23 - Vir Nirvana Samvat 2492, A.D. 1966).

< Previous Page   Next Page >


PDF/HTML Page 16 of 55

background image
: માહ : ૨૪૯૨ આત્મધર્મ : ૧૩ :
ધર્મીનું ધ્યેય
* * * * *
(સમયસારકળશ ૨૨૩ ના પ્રવચનમાંથી)
* * * * *
હે જીવ! તારે આત્માને ધ્યેય બનાવીને આનંદની પ્રાપ્તિ કરવી હોય તો શું કરવું
તે સન્તો તને બતાવે છે.
રાગને ધ્યેયમાં ન લેતાં, સ્વતત્ત્વ એવા શુદ્ધઆત્મસ્વરૂપને ધ્યેય બનાવીને તેમાં
તારું લક્ષ જોડ. તારા સ્વતત્ત્વના અભ્યાસનો રસ્તો તેં કદી લીધો નથી, એકલા પરનો
ને રાગનો જ અભ્યાસ તેં કર્યો છે. હવે તેની દિશા ફેરવીને સ્વતત્ત્વને ધ્યેય બનાવવાની
આ વાત છે.
ધર્મી જીવે પોતાનું ધ્યેય ફેરવ્યું છે; પર ધ્યેય છોડીને જ્ઞાનાનંદમૂર્તિ નિજઆત્માને
ધ્યેય બનાવ્યું છે. જ્ઞાનચેતનાને અતંર્મુખ કરી છે. જુઓ, ધર્મીની જ્ઞાનચેતના અંદરમાં
આત્માને ચેતવાનું (અનુભવવાનું) કામ કરે છે. બહારના જાણપણાનો ઉઘાડ ઓછો–
વધારે હોવો તે કાંઈ જ્ઞાનચેતનાનું કાર્ય નથી; જ્ઞાનચેતના તો અંર્તમુખ કામ કરે છે,
આત્માને તે લક્ષગત કરે છે. અંતર્મુખ જ્ઞાનચેતનાવડે આત્માના આનંદના ખજાના ધર્મી
જીવે ખોલી નાખ્યા છે, ને તેને જ ધ્યેય બનાવ્યું છે. ધર્મીની દ્રષ્ટિ નિત્ય નિજાત્માને જ
સ્પર્શે છે, રાગને તે સ્પર્શતી નથી. સ્પર્શે છે એટલે વેદે છે, અનુભવે છે, તેમાં એકતા કરે
છે. પહેલાં અજ્ઞાનમાં વિકારને જ વેદતો, તેને જ આત્માપણે જાણતો, તેને બદલે હવે
ધ્યેયને પલટાવી નાંખ્યું ને જ્ઞાનચેતના વડે વિકારથી પાર એવા શુદ્ધઆત્માનું વેદન કર્યું,
તેને જે નિજસ્વરૂપ જાણ્યું, તેને જ ધ્યેય બનાવ્યું.
જુઓ, આ ધર્મીનું ધ્યેય.
હે જીવ! તારે આનંદની પ્રાપ્ત કરવી હોય તો તું પણ તારા આવા આત્માને ધ્યેય
બનાવ.
* * * * *