: ૧૬ : આત્મધર્મ : ફાગણ : ૨૪૯૨
ણામ એને રહે નહીં. માટે આત્માનું સ્વરૂપ લક્ષમાં લઈને તેની રુચિ કર.
(૨૧૭) કામની વસ્તુ.
અરે, જેનું લક્ષ કરતાં રાગ ને દુઃખ થાય એ વસ્તુ મારે શા કામની?
જેનું લક્ષ કરતાં વીતરાગી આનંદ થાય એવી સ્વ–વસ્તુ જ મારે કામની છે.
આમ સમજીને ધર્મીજીવ સ્વદ્રવ્યમાં રત થાય છે.
(૨૧૮) અંતર ઊતર.
જગતનું જે થાય તે થવા દે, દેહનું જે થતું હોય તે થવા દે–પણ તું અંદરમાં જા..
એકવાર અંતરસ્વરૂપને લક્ષમાં લઈને તેની અંદર...ઊતર અંદર મહા આનંદ છે...જ્ઞાન
ચેતનાનો મહાવિલાસ અંદર છે...અંદર જા...પછી તને બહાર આવવું ગમશે નહીં.
(૨૧૮) હે જીવ! આત્માને રહેંસી ન નાખ.
‘શરીર વિના હું ન રહી શકું’–એમ માનીને હે જીવ! મિથ્યામાન્યતારૂપ હિંસામાં તું
તારા આત્માને રહેંસી ન નાંખ. શરીર વિના હું ન રહી શકું,–એટલે જડથી ભિન્ન જ્ઞાનાદિ
અનંતગુણસ્વરૂપે મારું સ્વતંત્ર અસ્તિત્વ છે–એમ તેં ન સ્વીકાર્યું. ને જડના અસ્તિત્વમાં તેં
તારું અસ્તિત્વ સ્વીકાર્યું એ તો તારી મોટી ભૂલ છે. પ્રભુ! તારો આત્મા સદા કાળ જડથી
જુદાપણે ને કેવળજ્ઞાનાદિ અનંતગુણો સાથે તન્મયપણે જ બિરાજી રહ્યા છે–તેને તું જાણ.
તારું કોઈ એંધાણ જડમાં નથી. ભાઈ, જ્ઞાનમય અનંતગુણનો રાશિ એવો તું જ્ઞાનરહિત
જડમાં કેમ મોહ્યો! તારા અનંતગુણને સંભાળ, ને તેના આનંદને અનુભવ.
(૨૨૦) અંતર્મુખ અવલોકતાં–આનંદનો નહિ પાર.
બહારમાં હું છું જ નહીં,–પછી બહારના પ્રસંગથી મને દુઃખ કેમ થાય? હું તો
મારા અંતરસ્વરૂપમાં છું, ને અંતરસ્વરૂપમાં તો એકલો આનંદ જ ભર્યો છે.–આમ ધર્મી
જીવ અંતર્મુખ થઈને પોતાને આનંદસ્વરૂપે જ અનુભવે છે. એના આનંદનો પાર નથી.
આનંદના દરિયા એના આત્મામાં ઊછળે છે. ‘અહો! અંતર્મુખ અવલોકતા..આનંદનો
નહિ પાર.’