Atmadharma magazine - Ank 271 (Original language). Page: 30.

: વૈશાખ : ૨૪૯૨ આત્મધર્મ : ૨૩ :

નીચલી દશામાં જ્ઞાન સાથે જરાક વિષમભાવ વર્તે છે ત્યાં પણ જ્ઞાન તેનાથી જુદું

રહીને જ તેને જાણે છે.

સ્વરૂપમાં ઠરતાં સમભાવ થયો ત્યાં તે સમભાવમાં તન્મય રહીને જ્ઞાન તેને જાણે

છે.

રાગરૂપ વિષમભાવ હતો ત્યારે તેને જાણ્યો ખરો પણ તેમાં જ્ઞાન તન્મય ન થયું.

એટલે જેમ કેવળીનું જ્ઞાન રાગથી જુદું તેમ સાધકનું જ્ઞાન પણ રાગથી જુદું જ રહે છે.
અહો, જ્ઞાનનો આ એક ન્યાય સમજે તો નિશ્ચય–વ્યવહારના બધા ઊકેલ થઈ જાય.

સાધકપણાની શરૂઆતથી માંડીને ઠેઠ કેવળજ્ઞાન સુધી જ્ઞાનનું પરિણમન રાગથી

જુદું જ છે. નીચલી દશામાં ભલે બંને એક સાથે હોય, પણ જાત તો બંનેની જુદી છે. આ
ચૈતન્યજાતનો પ્રવાહ રાગથી જુદો જ છે. રાગના પ્રવાહમાં ચૈતન્યનો પ્રવાહ ભળી જતો
નથી. જ્ઞાનની ધારા શાંતરસમય છે, ને રાગની ધારા આકુળતારૂપ છે. શાંતરસમય
જ્ઞાનધારામાં રાગ નથી. એને જાણે ભલે પણ તે પોતાના ચૈતન્યપ્રવાહથી ચ્યૂત થતું
નથી. એ ચૈતન્યધારાનો પ્રવાહ જ વધીવધીને કેવળજ્ઞાન થાય છે. પહેલેથી એ જ્ઞાન

કેવળજ્ઞાનની જાતનું હતું તો વધીવધીને કેવળજ્ઞાનરૂપ થયું.

ચૈતન્યનિધાન બતાવતાં

ગુરુદેવ પ્રમોદપૂર્વક કહે છે કે અહા,
જેના ઉપર નજર પડતાં જ આત્મા
જાગી ઊઠે ને આનંદના ઊભરા વહે
એવું ચૈતન્યતત્ત્વ તું જ છો. તો હવે
તને જગતમાં કોની વાંછા છે?
તારામાં જ નજર કર. નિજવૈભવ
ઉપર નજર કરતાં તું ન્યાલ થઈ
જઈશ.

હે જીવ!
જો તારે આત્માર્થ સાધવો

હોય તો તું જગતની દરકાર છોડી
દેજે. તું જગત સામે જોઈને બેસી ન
રહીશ. જગતમાં ગમે તેમ બને, તું
તારા આત્મહિતના પંથે નિઃશંકપણે
ચાલ્યો જજે.

< Previous Page Next Page >