: કારતક : ૨૪૯૩ આત્મધર્મ : ૧પ :
એ પ્રમાણે ઘણાકાળ સુધી વિહાર કરતા કરતા એકવાર, આત્મસ્વરૂપનું ચિન્તન કરનારા
તે ધીર વીર વજ્રનાભિ મુનિરાજે પોતાના પિતા વજ્રસેન તીર્થંકરના ચરણસમીપમાં
દર્શનવિશુદ્ધિ આદિ ૧૬ ભાવનાઓનું ચિન્તન કર્યું–કે જે તીર્થંકરપદની પ્રાપ્તિનું કારણ છે.
તેમણે ભાવેલી ૧૬ ભાવના નીચે મુજબ–
૧. દોષરહિત શુદ્ધ સમ્યગ્દર્શનરૂપ દર્શનશુદ્ધિ ધારણ કરી.
૨. જ્ઞાનાદિનો વિનય ધારણ કર્યો.
૩. શીલ અને વ્રતોને નિરતિચાર કર્યા.
૪. ઉપયોગને વારંવાર જ્ઞાનમાં જોડયો.
પ. સંસારથી ભયભીત થયા
૬. પોતાની શક્તિ છૂપાવ્યા વગર સામર્થ્ય અનુસાર તપશ્ચરણ કર્યું.
૭. જ્ઞાન તથા સંયમના સાધનરૂપ ત્યાગમાં ચિત્ત લગાવ્યું.
૮. સાધુઓને વ્રત–શીલ આદિમાં વિઘ્ન આવતાં તે દૂર કરવામાં વારંવાર સાવધાન
રહેતા હતા; કેમકે ઉત્તમ પુરુષોની સર્વ ચેષ્ઠા સમાધિ માટે અથવા બીજાના વિઘ્નો
દૂર કરવા માટે હોય છે.
૯. વ્રતી પુરુષોને પોતાથી અભિન્ન જાણીને, તેમને રોગાદિ થતાં તેની વૈયાવૃત્ય
(સેવા) કરતા હતા; આ વૈયાવૃત્ય તે તપનું મુખ્ય અંગ છે.
૧૦. પૂજ્ય અરિહંત ભગવાનમાં તેને નિશ્ચલ ભક્તિ હતી.
૧૧. વિનયપૂર્વક આચાર્યોની ભક્તિ કરતા હતા.
૧૨. વિશેષ જ્ઞાનવંત મુનિઓની સેવા કરતા હતા.
૧૩. જિનવાણીરૂપ પ્રવચન પ્રત્યે પણ તેને ઉત્કૃષ્ટ ભક્તિ હતી; કેમકે પ્રવચન પ્રત્યે
તીવ્ર ભક્તિ વગર રાગાદિને જીતી શકાતા નથી.
૧૪. તે ‘અવશ’ હોવા છતાં ‘વશી’ હતા, (એટલે કે અન્યને વશ ન હોવારૂપ
‘અવશ’ હોવા છતાં, ઈન્દ્રિયોને વશ કરનારા હોવાથી ‘વશી’ હતા.) દ્રવ્ય–ક્ષેત્ર–
કાળ–ભાવની અપેક્ષાપૂર્વક (યોગ્ય રીતે) સામાયિક, વંદના,, સ્તુતિ, પ્રતિક્રમણ,
સ્વાધ્યાય તથા કાયોત્સર્ગ–એ છ આવશ્યકોનું પૂર્ણ રીતે પાલન કરતા હતા.
૧પ. તપ–જ્ઞાન વગેરે કિરણોને ધારણ કરનાર અને ભવ્યજીવરૂપી કમળને વિકસીત
કરનાર એવા સૂર્યસમાન તે મુનિરાજ જૈનમાર્ગને સદા પ્રકાશીત અને પ્રભાવિત
કરતા હતા.
૧૬. જિનમાર્ગ પર ચાલનારા શિષ્યોને ધર્મમાં સ્થિર કરનાર, તથા ધર્મમાં પ્રેમ
રાખનાર એવા તે વજ્રનાભિ મુનિરાજ બધા ધર્માત્મા જીવો ઉપર અતિશય પ્રેમ–
વાત્સલ્ય રાખતા હતા.