Atmadharma magazine - Ank 281
(Year 24 - Vir Nirvana Samvat 2493, A.D. 1967).

< Previous Page   Next Page >


PDF/HTML Page 17 of 53

background image
: ૧૪ : આત્મધર્મ : ફાગણ : ૨૪૯૩
એમ વિચારીને ભગવાને ઈન્દ્રને યાદ કર્યા કે તરત જ ઈન્દ્રો અને દેવો આવી
પહોંચ્યા, અને ભગવાનની આજ્ઞા મુજબ ઉત્તમ મુહૂર્તમાં સૌથી પહેલાં માંગલિક કાર્ય
કરીને અયોધ્યાપુરીની વચમાં મોટા જિનમંદિરની રચના કરી, તથા ચારે દિશામાં પણ
એકેક જિનમંદિરની રચના કરી. પછી સુકોશલ, અવંતી, વત્સ, પંચાલ, માલવ, રમ્યક,
કુરુ, કાશી, કલિંગ, અંગ, બંગ, કાશ્મીર, કચ્છ, સૌરાષ્ટ્ર, મહારાષ્ટ્ર, વિદર્ભ, કુરુજાંગલ,
કોંકણ, વનવાસ, આંધ્ર, કર્ણાટ, કૌશલ, કેરલ, શૂરસેન, વિદેહ, સિન્ધુ, ગાંધાર, કમ્બોજ,
કેકય વગેરે અનેક દેશોની તથા ગામ–નગરની રચના કરી. વિજયાર્ધપર્વતથી માંડીને
દક્ષિણ છેડામાં લવણસમુદ્ર સુધીના તે દેશોમાં પ્રજાજનોને વસાવીને રાજવ્યવસ્થા કરી.
ઈન્દ્રે પુર–નગરની રચના કરી તેથી ‘પુરંદર’ એવું તેનું નામ સાર્થક થયું.
ભગવાને પ્રજાજનોને શસ્ત્ર–લેખની–વિદ્યા–વેપાર–ખેતી અને શિલ્પ એ છ કાર્યો
દ્વારા આજીવિકાનો ઉપદેશ આપ્યો, કેમકે ભગવાન હજી સરાગી હતા, વીતરાગ ન હતા.
આ રીતે ભગવાને છ–કર્મના ઉપદેશવડે કર્મયુગનો પ્રારંભ કર્યો તેથી તેઓ ‘કૃતયુગ’
અથવા ‘યુગકર્તા’ કહેવાયા, ને તેઓ જ સૃષ્ટિના બ્રહ્મા કહેવાયા. એ સિવાય બીજું કોઈ
બ્રહ્મા કે સૃષ્ટિકર્તા નથી. આ બધી રચના અષાડ વદ એકમના દિવસે થઈ. આ રચના
વડે પ્રજાનું પાલન કર્યું તેથી ભગવાન ‘પ્રજાપતિ’ કહેવાયા. પ્રજા સુખથી રહેવા લાગી.
થોડા વખત પછી ઈન્દ્ર વગેરે દેવોએ આવીને ભગવાનને સમ્રાટપદે સ્થાપ્યા ને
મોટો રાજ્યાભિષેક કર્યો; તેથી આખી પૃથ્વી પ્રભાવિત થઈ. તે વખતે અયોધ્યાપુરીની
શોભા અદ્ભુત હતી. રત્નોની રંગોળીથી શોભતા શ્રેષ્ઠ આનંદ–મંડપમાં, તીર્થોના પવિત્ર
જળથી ભરેલા સુવર્ણકળશવડે ભગવાનનો અભિષેક કર્યો. હિમવત્ પર્વત પરથી ગંગા
અને સિંધુ નદીના જળની ધારા પડતી હતી તેને વચ્ચેથી જ, (જમીન પર પડ્યા
પહેલાં) ઝીલીને તેનાવડે અભિષેક થયો હતો. શ્રી–હ્રી વગેરે દેવીઓ પણ પદ્મ વગેરે
સરોવરમાંથી પવિત્ર પાણી લાવી હતી; લવણસમુદ્રનું શ્રેષ્ઠ જળ તેમજ નંદીશ્વરદ્વીપની
નંદોત્તરા વગેરે વાવડીનું, ક્ષીરસમુદ્રનું, નંદીશ્વરસમુદ્રનું, ને અસંખ્ય યોજન દૂર એવા
સ્વયંભૂરમણસમુદ્રનું પણ જળ સોનાના દિવ્યકળશોમાં ભરી ભરીને દેવો લાવ્યા હતા, ને
તેનાવડે જગતગુરુ ભગવાન ઋષભદેવનો અભિષેક કર્યો હતો. ભગવાનનું શરીર તો
સ્વયં પવિત્ર હતું; એટલે તે જળવડે ભગવાનનું શરીર પવિત્ર