: કારતક : ૨૪૯૪ આત્મધર્મ : ૨૩ :
વાંચકાે સાથે વાતચીત અને તત્ત્વચાર્
(સર્વે જિજ્ઞાસુઓનો પ્રિય વિભાગ)
* “जो तुमको सम्यग्दर्शन प्राप्त करना हो, आत्माकी शान्ति करनी हो तो जरूर
सोनगढ आओ, –वहाँ अपूर्व शान्तिका जीवन है।”
(આગરામાં નેમિચંદભાઈ રખિયાલવાળાના ઉદ્ગાર)
“સાધર્મીઓને એકબીજા પ્રત્યે અંતરથી સહાનુભૂતિ હોય જ. તેમાંય વૈરાગ્યપ્રસંગે વિશેષ
લાગણી જાગે–એ સહજ છે. ભાઈ, સર્વ પ્રસંગે વૈરાગ્યભાવના એ જ ઉપાય અને શરણ છે.
ગુરુદેવ કહે છે કે–જીવનું શુદ્ધસ્વરૂપ એવું છે કે જેની ઓળખાણ કરતાં જન્મ–મરણ ટળે ને
મોક્ષસુખ મળે. સ્વાનુભવથી જણાય એવો આત્મા છે, ને આવો અનુભવ કરનાર જીવને બીજે
ક્્યાંય જગતમાં સુખ લાગે નહિ, બીજે ક્્યાંય અધિકતા ભાસે નહીં. જન્મ–મરણથી છૂટવા માટે
પોતાના આવા શુદ્ધઆત્માને જાણવો જોઈએ.” (– એક પત્રમાંથી)
* સત્ય નં. પ૭: ભાઈશ્રી, આપે એક સાથે ઘણા પ્રશ્નો લખ્યા, એની ચર્ચા માટે ખૂબ
વિસ્તાર કરવો પડે. આ વિભાગમાં એટલો અવકાશ નથી; તેમજ મતભેદવાળી ચર્ચાઓ આપણે
આ વિભાગમાં લેતા નથી. ખાસ કરીને બાળકોના હૃદયમાં ઊઠતા જિજ્ઞાસાના તરંગો, તથા
પ્રાથમિક જિજ્ઞાસુઓને માર્ગદર્શન મળે એવી પ્રશ્ન–ચર્ચાઓને આપણે સ્થાન આપીએ છીએ.
(આપના પ્રશ્નોમાંથી બેત્રણ પ્રશ્નો લીધા છે.)
પ્રશ્ન:– નિશ્ચયની અપેક્ષાએ વ્યવહાર જુઠો છે તો વ્યવહારની અપેક્ષાએ નિશ્ચયને જુઠો
કહી શકાય કે નહીં?
ઉત્તર:– જેમ આત્માની અપેક્ષાએ વિકાસ હેય છે, તેમ વિકારની અપેક્ષાએ આત્મા હેય છે–
એમ જો કોઈ કહે તો તે જેમ તદ્ન વિપરીત છે, એવો, જ ઉપરનો પ્રશ્ન છે. ભાઈશ્રી, નિશ્ચયને
એટલે કે શુદ્ધઆત્માને ઉપાદેય કરીને વ્યવહારને હેય કરવો તેમાં તો જીવને શુદ્ધતાનું પ્રયોજન
સધાય છે, મોક્ષમાર્ગ સધાય છે; ત્યારે નિશ્ચયને જુઠો કહેવો તેમાં તો શુદ્ધઆત્માનો સીધો અનાદર
છે. એનાથી કોઈ જ પ્રયોજન સધાતું નથી; પણ ઉલટું અહિત થાય છે. માટે ઉપરનું પ્રતિપાદન
નિષ્પ્રયોજન છે.
પ્રશ્ન:– અકાળમરણ એટલે શું?
ઉત્તર:– આયુષ્યકર્મ બંધાયું તે વખતે