: ફાગણ : ૨૪૯૪ : આત્મધર્મ : ૨૫ :
શ્રીમદ્ રાજચ્ાંદ્રજીનાં વચ્ાનામૃત
(જન્મશતાબ્દિ–લેખમાળા : લે.૬)
(૩૧૩) “ધર્મ” એ વસ્તુ બહુ ગુપ્ત રહી છે. તે બાહ્યસંશોધનથી મળવાની નથી. અપૂર્વ
અંર્તસંશોધનથી તે પ્રાપ્ત થાય છે. તે અંતરસંશોધન કોઈક મહાભાગ્ય સદ્ગુરુ
અનુગ્રહે પામે છે. (૪)
(૩૧૪) એક ભવના થોડા સુખને માટે અનંત ભવનું અનંત દુઃખ નહિ વધારવાનો
પ્રયત્ન સત્પુરુષો કરે છે. (૪૭)
(૩૧પ) કોઈ પણ પ્રકારે સદ્ગુરુનો શોધ કરવો; શોધ કરીને તેના પ્રત્યે તન, મન અને
આત્માથી અર્પણબુદ્ધિ કરવી; તેનીજ આજ્ઞાનું સર્વ પ્રકારે નિઃશંકતાથી
આરાધન કરવું; અને તો જ સર્વ માયિકવાસનાનો અભાવ થશે એમ સમજવું.
(૧૬૬)
(૩૧૬) મોક્ષનો માર્ગ બહાર નથી, પણ આત્મામાં છે. માર્ગને પામેલો માર્ગ પમાડશે.
(૧૬૬)
(૩૧૭) સત્પુરુષ એજ કે નિશદિન જેને આત્માનો ઉપયોગ છે; શાસ્ત્રમાં નથી અને
સાંભળ્યામાં નથી, છતાં અનુભવમાં આવે તેવું જેનું કથન છે; અંતરંગસ્પૃહા
નથી એવી જેની ગુપ્ત આચરણા છે. (૭૬)
(૩૧૮) પૂર્વે થઈ ગયેલા અનંત જ્ઞાનીઓ જોકે મહા જ્ઞાની થઈ ગયા છે, પણ તેથી કંઈ
જીવનો દોષ જાય નહીં; એટલે કે અત્યારે જીવમાં માન હોય તે પૂર્વે થઈ
ગયેલા જ્ઞાની કહેવા આવે નહીં; પરંતુ હાલ જે પ્રત્યક્ષ જ્ઞાની બિરાજમાન હોય
તે જ દોષને જણાવી કઢાવી શકે. જેમ દૂરના ક્ષીર સમદ્રથી અત્રેના તૃષાતુરની
તૃષા છીપે નહીં. પણ એક મીઠા પાણીનો કળશો અત્રે હોય તો તેથી તૃષા છીપે.
(૪૬૬)
(૩૧૯) જીવે ધર્મ પોતાની કલ્પના વડે અથવા કલ્પનાપ્રાપ્ત અન્ય પુરુષવડે શ્રવણ
કરવાજોગ, મનન કરવાજોગ કે આરાધવાજોગ નથી. માત્ર આત્મસ્થિતિ છે
જેની એવા સત્પુરુષથી જ આત્મા કે આત્મધર્મ શ્રવણ કરવાજોગ છે, યાવત્
આરાધવાજોગ છે. (૪૦૩)
(૩૨૦) પૂર્વે થઈ ગયેલા મોટા પુરુષનું ચિંતન કલ્યાણકારક છે; તથાપિ સ્વરૂપસ્થિતિનું
કારણ હોઈ શકતું નથી; કારણ કે જીવે શું કરવું તે તેવા સ્મરણથી નથી