Atmadharma magazine - Ank 295
(Year 25 - Vir Nirvana Samvat 2494, A.D. 1968)
(Devanagari transliteration).

< Previous Page   Next Page >


PDF/HTML Page 16 of 45

background image
: वैशाख : र४९४ “आत्मधर्म” : १३ :
आत्माने केम ओळखवो तेनुं आ वर्णन छे. जे स्वरूपे आत्माने ओळखतां
सम्यग्दर्शन थाय तेनी आ वात छे. इंद्रियो तो आत्माथी जुदी ज छे. ते इंद्रियो तरफ
झुकेला ज्ञानमांय एवी ताकात नथी के ते आत्मानुं लक्षण थई शके. ते इंद्रियज्ञानमां
एवी ताकात पण नथी के अतीन्द्रिय पदार्थोने (आकाश वगेरेने) जाणी शके. अतीन्द्रिय
ज्ञानमय आत्मामां ज एवी ताकात छे के सर्वे पदार्थोने जाणे. आवी अतीन्द्रियज्ञान
ताकात वाळो आत्मा छे.
प्रश्न :– अत्यारे तो ईन्द्रिय वडे ज जणाय छे?
उत्तर:– ना; ईन्द्रियो वडे तो कदी आत्मा जाणतो नथी, पण ईन्द्रिय तरफनुं ज्ञान
ते पण खरेखर आत्मा नथी. ईन्द्रियज्ञानने ज देखे ते खरा आत्माने देखी शकतो नथी.
ईन्द्रियातीत ज्ञानने देखे ते ज साचा आत्माने अनुभवे छे. ईन्द्रियो एटले लिंग, तेना
वडे ग्रहे–जाणे एवो आत्मस्वभाव नथी, पण ते लिंग वगर जाणे एवो अलिंगग्रहण
आत्मा छे...आ रीते आत्मा अतीन्द्रिय ज्ञानमय छे–एवो अलिंगग्रहणनो अर्थ
समजाय छे...एटले के अतीन्द्रियज्ञानमय भाव प्राप्त थाय छे, अनुभवमां आवे छे.
आत्मा पोते कर्ता थईने इंद्रियज्ञान वडे जाणे एवो नथी–एटले के अतीन्द्रिय
ज्ञानमय छे–एम पहेला अर्थमां कह्युं.
हवे बीजा जीवोने इंद्रियज्ञान वडे जणाय एवो आत्मा नथी, एटले इंद्रियप्रत्यक्ष
थाय एवो आत्मा नथी. अतीन्द्रिय थयेला एवा देव–गुरुना आत्माने इंद्रियज्ञानवडे
कोई जाणी शके एम बनतुं नथी. इंद्रियज्ञान वडे कोई एम माने के में अरिहंतदेवने के
ज्ञानीने ओळखी लीधा,–तो ते ओळखाण यथार्थ नथी.
आत्मा ईन्द्रिय वडे जाणे नहि;
आत्मा ईन्द्रियो वडे जणाय नहि;
–आम बे बोल कह्या.
अहा, ईन्द्रियातीत ज्ञानस्वरूप आत्मा छे; तेने ओळखवानी आ रीत कहेवाय
छे; तेनुं असाधारण स्वरूप कहेवाय छे.
प्रत्यक्षस्वरूप आत्मा छे तेनी सन्मुख पर्याय थई ते पण प्रत्यक्ष थई गई–
अतीन्द्रिय थई गई; तेना वडे आत्मा पकडाय छे एटले अनुभवाय छे. चोथा गुणस्थाने
पण आत्माने अनुभवनारुं ज्ञान प्रत्यक्ष अने अतीन्द्रिय थयेलुं छे. आत्माना
अनुभवमां गयेली पर्याय प्रत्यक्ष थई जाय छे ने ते प्रत्यक्ष द्वारा आत्मा प्रत्यक्ष थाय
छे. एना वगर एकला ईन्द्रिज्ञानथी आत्मा जणातो नथी.