Atmadharma magazine - Ank 295
(Year 25 - Vir Nirvana Samvat 2494, A.D. 1968)
(Devanagari transliteration).

< Previous Page   Next Page >


PDF/HTML Page 17 of 45

background image
: १४ : “आत्मधर्म” : वैशाख : र४९४
जेम धूमाडा वडे अग्निनुं अनुमान थई शके छे, तेम आत्मानुं अनुमान कोई
ईन्द्रियगम्य चिह्न वडे थई शकतुं नथी. ‘आवी भाषा छे माटे आ ज्ञानी छे’ –एम साचुं
अनुमान थई शकतुं नथी. ईन्द्रियप्रत्यक्ष कोई वस्तु उपरथी अनुमान करीने अतीन्द्रिय
आत्माने जाणी शकाय–एम नथी. ए तो स्वानुभवप्रत्यक्षपूर्वकना अनुमानथी जणाय
तेवो छे. प्रत्यक्षपणारूप निश्चय वगर व्यवहार कांई काम करी शकता नथी. अनुमान वडे
आत्मा जणाय खरो,–पण केवुं अनुमान? ईन्द्रियप्रत्यक्षवाळुं अनुमान नहि पण
आत्मप्रत्यक्षवाळुं अनुमान आत्माने नक्की करी शके छे. आंख भगवान सामे स्थिर थई
गई माटे ते धर्मात्मा छे–एवा अनुमानद्वारा धर्मीनी ओळखाण थई शकती नथी. एकलुं
ईन्द्रियज्ञान तो काढी नाख्युं पण तेनी साथेनुं मनवाळुं अनुमान पण काढी नांख्युं.
जातिस्मरणज्ञानमां एक विशेष ताकात छे के बहारमां इंद्रियगम्य चिह्न बधा
बदलाई गया होवा छतां ते ज्ञानमां एम स्पष्ट ख्याल आवी जाय छे के आ अमुक
आत्मा छे ते ज पूर्व भवमां मारी साथे संबंधवाळो हतो. जेमके ऋषभदेव भगवान
आठमा भवमां ज्यारे वज्रजंघराजा हता ने श्रीमती साथे मुनिओने आहारदान दीधुं
हतुं; पछी तो असंख्य वर्षो ते प्रसंगने वीती गया, सात भव पलटी गया, देहादि
सामग्री तद्न पलटी गई...छतां ज्यारे ऋषभदेव प्रभु मुनिदशामां विचरता हता त्यारे
श्रेयांसकुमार तेमने जोतां ज जातिस्मरणनी निर्मळताना बळथी जाणी ल्ये छे के आ
ऋषभदेवनो आत्मा ज पूर्वे असंख्य वर्ष पहेलां आठमा भवे वज्रजंघराजा हता, ने हुं
श्रीमती नामे तेनी पत्नी हती, ते वखते अमे मुनिवरोने आहारदान विधिपूर्वक कर्युं
हतुं. ते उपरथी आहारदाननी विधि जाणीने श्रेयांसकुमार ऋषभमुनिराजने पडगाहन
करीने विधिपूर्वक आ चोवीसीमां भरतक्षेत्रमां पहेलवहेलुं आहारदान करे छे.
जुओ तो खरा, जातिस्मरण ज्ञाननी पण केटली ताकात! इंद्रियगम्य चिह्न वगर
एटलुं जाणी लीधुं के आ ज आत्मा पूर्वे वज्रजंघ दशामां हतो. –एमां जराय शंका पडती
नथी. तो अतीन्द्रिय थईने आत्माने जे स्वज्ञेय बनावे ते ज्ञाननी ताकात केटली? ए तो
मोक्षमार्गनुं साधक थयुं...केवळज्ञाननी जातनुं थयुं.
शुद्धात्मा एकला अनुमाननो विषय नथी. प्रत्यक्षपूर्वकनुं अनुमान होय ते ज
साचुं अनुमान होय. पोताना आत्माने प्रत्यक्ष कर्या वगर बीजा आत्मानुं अनुमान
करवा जाय तो ते यथार्थ थतुं नथी. पोताना आत्माने स्वसंवेदनप्रत्यक्ष करे त्यारे ज
अरिहंतने सिद्ध वगेरेनी साची ओळखाण थाय छे. एकलुं परलक्षी अनुमान ते साचुं
नथी.
अहो, ज्ञानीनो आत्मा तो रागथी भिन्न ज्ञानपरिणतिरूपे परिणमी रह्यो छे.
जेने पोतामां राग अने ज्ञाननी भिन्नता लक्षमां आवे ते ज ज्ञानीने खरा स्वरूपे