Atmadharma magazine - Ank 295
(Year 25 - Vir Nirvana Samvat 2494, A.D. 1968)
(Devanagari transliteration).

< Previous Page   Next Page >


PDF/HTML Page 18 of 45

background image
: वैशाख : र४९४ “आत्मधर्म” : १५ :
ओळखी शके, ने तेने ज ज्ञानीनी ओळखाणनो खरो परमार्थ लाभ प्राप्त थाय; एकला
उपलकभावे ओळखे तेमां साचुं फळ न आवे. अनंतवार जीवने ज्ञानी तो मळ्‌या, पण
ज्ञानीना आत्माने ज्ञानीपणे ओळख्या नहि. राग अने देह उपर द्रष्टि राखीने ज्ञानीने
पण ए ज द्रष्टिथी जोया; पण रागथी ने देहथी पार एवा चैतन्यभावनी द्रष्टिथी
ज्ञानीने ओळख्या नहि, तेथी ज्ञानीनी खरी उपासना तेणे करी नहि.
अनुमानरूप लिंग द्वारा नहि पण सीधुं पोताना स्वभाव द्वारा जाणवानो जेनो
स्वभाव छे एवो आत्मा छे; एटले के प्रत्यक्ष जाणनारो आत्मा छे. पुण्य–पाप द्वारा
ईन्द्रियो द्वारा आत्माना आनंदनुं वेदन थतुं नथी. पण अंतर्मुख स्वसंवेदनप्रत्यक्ष द्वारा
पोते पोताना आनंदने वेदनारो छे. अंतरने अनुभवनारो जे प्रत्यक्ष अंश छे ते
आत्मानो स्वभाव छे; सहजभाव ते आत्मस्वभावरूप छे. आत्मा आत्मभाव वडे
जणाय, आत्मा परभाव वडे न जणाय.
पोतामां जे रागथी लाभ माने छे, देहनी क्रियाने पोतानी माने छे, ते सामा
जीवोमां पण रागने अने देहनी क्रियाने ज देखे छे; एटले तेनुं अनुमान पण साचुं होतुं
नथी; आत्मानुं खरूं स्वरूप तेने अनुमानमां पण नथी आवतुं. शरीरवाळो आत्मा
नहि, आत्मा तो रूप वगरनो अशरीरी छे; राग वाळो पण आत्मा नहि, ने
ईन्द्रियज्ञान के मनना अवलंबनवाळुं एकलुं परलक्षी अनुमानज्ञान ते पण परमार्थ
आत्मा नहि. आत्मा तो एकला चैतन्यमय अतीन्द्रिय ज्ञानस्वरूप छे. अतीन्द्रिय कहो के
प्रत्यक्ष कहो, एवा ज्ञानवडे जाणवानो आत्मानो स्वभाव छे.
लिंग एटले आत्मानुं चैतन्यचिह्न आत्मा उपयोगलक्षण वाळो छे; ते
ज्ञेयपदार्थोना आलंबन वडे जाणनार नथी, पण स्वाधीनपणे जाणनार छे. ईन्द्रियना
अवलंबनवाळुं तो ज्ञान आत्मानुं चिह्न नहि, ने एकला बहारना ज्ञेयोना
अवलंबनवाळुं ज्ञान ते पण आत्मानुं चिह्न नथी; परालंबी भाव वडे आत्मा जणाय
नहि. पोताना आनंदस्वभावनुं वेदन परना अवलंबनवाळुं नथी. परना अवलंबने
ज्ञान नथी तेम परना अवलंबने सुख पण नथी.
परालंबीभावरूप व्यवहार ते खरो आत्मा नहि. मूर्ति वगेरे व्यवहार छे खरो,
पण ते ज्ञेयना अवलंबने शुभराग छे, आत्मानो स्वभाव ते परालंबी भाव वगरनो
छे. व्यवहार केवो छे ने तेनी मर्यादा केटली छे? अने परमार्थ आत्मा केवो छे? ते
बधानो विवेक करवो जोईए.
आखी सर्वज्ञशक्तिवाळो आत्मा, ते परज्ञेयना अवलंबने खंडखंड जाणनारो
नहि पण पोताना स्वभावने ज अवलंबीने जाणनार छे. उपयोग रागरूप थईने रागने
नथी जाणतो, पण उपयोग उपयोगरूप रहीने ज रागने जाणे छे. उपयोग