તત્ત્વદ્રષ્ટિથી જોતાં એટલે કે સાચી દ્રષ્ટિથી વસ્તુસ્વરૂપ વિચારતાં જીવને રાગાદિ
અશુદ્ધતારૂપે કોઈ અન્ય દ્રવ્ય તો નથી પરિણમાવતું, કર્મ તો જીવને રાગાદિરૂપ નથી
પરિણમાવતું, પણ જીવ પોતે જ શુદ્ધસ્વરૂપથી ભ્રષ્ટ થઈને પર્યાયમાં રાગાદિ અશુદ્ધભાવરૂપ
પરિણમે છે. જીવનો જ તે અપરાધ છે, કોઈ અન્ય દ્રવ્યનો વાંક નથી.
કાઢે તો તે અશુદ્ધતાને ક્યારે મટાડશે? પોતાની પર્યાયના અપરાધે અશુદ્ધતા થઈ છે એમ
સમજે, ને શુદ્ધસ્વરૂપ તે અશુદ્ધતા વગરનું છે એમ અનુભવમાં લ્યે, તો શુદ્ધઅનુભવ વડે
અશુદ્ધતાને મટાડે. –આવી વસ્તુસ્થિતિ છે. પરનો વાંક કાઢશે તે રાગ–દ્વેષને મટાડી શકશે
નહિ, પણ મિથ્યાબુદ્ધિથી રાગ–દ્વેષ જ કર્યા કરશે. રાગ–દ્વેષ વગરના સ્વરૂપની તો તેને
ખબર નથી.
ટળી ગયા. –માટે કહે છે કે હે ભાઈ! આવા ભેદજ્ઞાનથી શુદ્ધસ્વરૂપના અનુભવવડે રાગ–
દ્વેષને સુગમતાથી મટાડી શકાય છે. રાગ–દ્વેષની કાંઈ એવી સ્વતંત્ર સત્તા નથી કે તે મટી ન
શકે.
જ ન આવે.
અશુદ્ધપરિણતિથી જીવ જ રાગ–દ્વેષને કરતો હતો, જ્યાં શુદ્ધ અનુભવરૂપ પરિણમ્યો ત્યાં
રાગદ્વેષ ન રહ્યા, પોતે રાગ રહિત સહજ જ્ઞાનસ્વરૂપે જ પરિણમવા લાગ્યો. આવું સ્પષ્ટ
વસ્તુસ્વરૂપ છે, તેેને તત્ત્વદ્રષ્ટિથી દેખો. આવી તત્ત્વદ્રષ્ટિ વડે જ રાગ–દ્વેષનો ક્ષય થશે.