Atmadharma magazine - Ank 298
(Year 25 - Vir Nirvana Samvat 2494, A.D. 1968).

< Previous Page   Next Page >


PDF/HTML Page 12 of 45

background image
: શ્રાવણ : ર૪૯૪ આત્મધર્મ : ૯ :
શુદ્ધ પરિણમનો અવસર
(સમયસાર–કલશ ૨૨૧–૨૨ નાં પ્રવચનોમાંથી)
હે જીવ! સન્તો અનુગ્રહ કરીને જ્યારે તને શુદ્ધઆત્મસ્વરૂપ
દેખાડી રહ્યા છે ત્યારે તું સમજ કે શુદ્ધાત્માનો અનુભવ કરીને શુદ્ધ
પરિણમવાનો આ અવસર આવ્યો છે. આ અવસરમાં પરદ્રવ્યનો વાંક
કાઢીને અટકીશ મા; તારા દોષને તારી પર્યાયનો જ અપરાધ સમજીને,
શુદ્ધાત્માના પ્રેમના જોરે તે દોષને મૂળમાંથી ઉખેડી નાંખજે, શુદ્ધતાના આ
અવસરને ચૂકીશ મા!
આત્માના સહજ સ્વભાવ શુદ્ધ જ્ઞાન–આનંદરૂપ છે, તેમાં રાગાદિ અશુદ્ધતા નથી. પર્યાયમાં
જે મોહ–રાગ–દ્વેષરૂપ અશુદ્ધતા છે, તે શુદ્ધસ્વભાવથી વિરુદ્ધ છે એટલે શત્રુ છે. તે મોહશત્રુની
સેનાને શુદ્ધસ્વરૂપના અનુભવવડે જીતી શકાય છે. પરંતુ જે જીવો પરદ્રવ્યથી ભિન્ન પોતાના શુદ્ધ
દ્રવ્યને અનુભવતા નથી ને પરદ્રવ્ય સાથે ભેળસેળવાળો જ પોતાને અનુભવે છે, તે જીવો અશુદ્ધ
અનુભવવડે મોહશત્રુની સેનાને જીતી શકતા નથી, સ્વરૂપથી ભ્રષ્ટ એવા તે મિથ્યાદ્રષ્ટિ જીવો
મોહને જ વશ વર્તતા થકા રાગ–દ્વેષને કરે છે. તે રાગ–દ્વેષ કરવામાં કાંઈ પરદ્રવ્યનો તો જરાય
દોષ નથી, જીવનો પોતાનો જ દોષ છે. છતાં પરનિમિત્તનો દોષ દેખે છે તે જીવ તે રાગ–દ્વેષને કેમ
મટાડી શકશે? પરદ્રવ્યથી રાગ–દ્વેષ થવાનું જેણે માન્યું, તો જગતમાં પરદ્રવ્યો તો અનંત છે ને
સદાય છે એટલે, તેના અભિપ્રાયમાં સદાય અનંત રાગ–દ્વેષ થવાનું આવ્યું; પરદ્રવ્યની
વિદ્યમાનતામાં શુદ્ધ પરિણમવાનો અવસર જ તેને કયાં રહ્યો?
તેને સમજાવે છે કે ભાઈ, પરદ્રવ્ય તો તને કદી જરાપણ રાગ–દ્વેષ ઉપજાવતું નથી. રાગ–
દ્વેષ તે તારી પર્યાયનો જ અપરાધ છે; તે ઉપરાંત એનાથી આગળ એ વિચાર છે કે તે રાગ–
દ્વેષરૂપ પર્યાય અશુદ્ધ છે ને તારું સહજ સ્વરૂપ શુદ્ધ છે; તે