Atmadharma magazine - Ank 300
(Year 25 - Vir Nirvana Samvat 2494, A.D. 1968).

< Previous Page   Next Page >


PDF/HTML Page 9 of 49

background image
: ૬ : આત્મધર્મ : આસો : ૨૪૯૮
ટીકાકાર અમૃતચંદ્રાચાર્ય દેવ પોતે મહા સમર્થ મુનિ છે, ત્રણ કષાયના અભાવરૂપ
શુદ્ધતા તો તેમને પ્રગટી જ છે, માત્ર જરાક સંજ્વલન કષાય બાકી છે; તેનો પણ નાશ
થઈને પરમ વિશુદ્ધિ એટલે વીતરાગતા ને કેવળજ્ઞાન થાઓ–એવી ભાવનાથી કહે છે કે
અહો! આ સમયસારની વ્યાખ્યાથી, એટલે કે તેમાં કહેલા વાચ્યરૂપ શુદ્ધઆત્માના
ઘોલનથી મારી અનુભૂતિ પરમ શુદ્ધ થઈ જશે. હું શુદ્ધ ચિન્માત્ર છું–એવા મારા
સ્વભાવના ઘોલનથી પરિણતિ પૂર્ણાનંદરૂપ શુદ્ધ થઈ જશે. આમ કહીને સમયસારના
ઘોલનનું ફળ પણ બતાવ્યું; પર્યાયમાં અશુદ્ધતા બાકી છે તેનો પણ સ્વીકાર કર્યો, તે
ટાળીને પૂર્ણ શુદ્ધતાનો ઉપાય પણ બતાવ્યો; શુદ્ધ ચિન્માત્ર આત્મસ્વભાવનું ઘોલન
કરવારૂપ શાસ્ત્રતાત્પર્ય પણ બતાવ્યું. આ શાસ્ત્ર સાંભળીને શું કરવું? કે શુદ્ધ ચિન્માત્ર
આત્માનું ઘોલન કરવું. વિકલ્પનું કે રાગનું ઘોલન ન કરવું, તેના લક્ષે ન અટકવું. પણ
લક્ષને વાચ્યરૂપ શુદ્ધ આત્મામાં જોડીને તેનું ઘોલન કરવું. એમ કરવાથી જ સાધકદશા
પ્રગટે છે, ને વધીને પૂર્ણ થાય છે.
અહા, મુનિરાજને ઘણી શુદ્ધતા તો થઈ છે, પણ હજી જરાક કષાયકણથી
પરિણતિમાં મલિનતા છે તે પાલવતી નથી, તેથી તેનો નાશ કરીને પૂર્ણ શુદ્ધતાની
ભાવના છે; ને તે પૂર્ણ શુદ્ધતા મારા શુદ્ધચિન્માત્ર સ્વભાવના ઘોલનથી જ થશે–એવું
ભાન છે. વિકલ્પનો તો નાશ કરવા માગે છે, તો તે શુદ્ધતાનું સાધન કેમ થાય? શુદ્ધતાનું
સાધન વિકલ્પ ન થાય; શુદ્ધસ્વભાવનું ઘોલન જ શુદ્ધતાનું સાધન થાય.
અહા, આ તો ‘समयसार’ છે,–એકલું શુદ્ધાત્માનું ઘોલન છે.....પદેપદે–પર્યાયે–
પર્યાય શુદ્ધઆત્મા ઘૂંટાય છે. શુદ્ધ આત્માને જાણતાં જ સાચું જ્ઞાન ને સુખ થાય છે. સુખ
તો આત્મામાં છે, તેની સન્મુખ થઈને તેને જાણતાં સુખ અનુભવાય છે; બીજો કોઈ
સુખનો રસ્તો નથી. શુદ્ધ આત્માના લક્ષે આ સમયસારના શ્રવણનું ફળ ઉત્તમ સુખ છે.
છેલ્લે આચાર્ય દેવ કહેશે કે–
આ સમયપ્રાભૃત પઠન કરીને અર્થ–તત્ત્વથી જાણીને;
ઠરશે અરથમાં આત્મા જે સૌખ્ય ઉત્તમ તે થશે.
આવા આ મહાન શાસ્ત્રનો પ્રારંભ કરતાં ઉત્કૃષ્ટ મંગળરૂપે અનંતા
સિદ્ધભગવંતોને આત્મામાં સ્થાપીને, સિદ્ધસમાન શુદ્ધાત્માને ધ્યેય બનાવે છે. અનંત
સિદ્ધભગવંતોને આત્મામાં બોલાવીને આરાધકભાવની ઝણઝણાટી. બોલાવતું, પહેલી
ગાથા ઉપરનું અપૂર્વ ભાવભીનું પ્રવચન આ અંકમાં સરત્તમાં પાને વાંચો.