રહ્યા છે. અજ્ઞાની શુભને હેય ન માનતાં તેને મોક્ષના કારણરૂપ સમજીને ઉપાદેય
માને છે, તેને શુદ્ધતાનો તો અંશ પણ નથી, રાગ વગરના મોક્ષમાર્ગને તે જાણતો
પણ નથી. મુનિને જે શુભોપયોગ છે તે પણ ધર્મ નથી. મુનિ પોતે ધર્મરૂપે
પરિણમેલા છે, પણ તે તો જેટલો વીતરાગભાવ થયો છે તેટલો જ ધર્મ છે; કાંઈ
શુભરાગ તે ધર્મ નથી; ધર્મપરિણતિ અને રાગપરિણતિ બંનેની જાત જ જુદી છે.
પહેલેથી જ આવી શ્રદ્ધા અને ઓળખાણ વગર ધર્મની શરૂઆત પણ થતી નથી.
ધર્મીને અંશે શુદ્ધપરિણતિ ને અંશે શુભરાગ બંને સાથે ભલે હોય, પણ તેથી કાંઈ તે
બંને ધર્મ નથી. ધર્મ તો શુદ્ધતા જ છે; ને રાગ તે ધર્મ નથી.
શુભઉપયોગ તો હેય છે ને અશુભઉપયોગ તો અત્યંત હેય જ છે. આ પ્રમાણે નક્કી
કરીને આચાર્યદેવે પોતામાં શુદ્ધોપયોગપરિણતિ પ્રગટ કરી; એટલે કે સાક્ષાત્ મોક્ષમાર્ગ
અંગીકાર કર્યો. આવો જ મોક્ષમાર્ગ છે, ને બીજો મોક્ષમાર્ગ નથી–એમ હે જીવો! તમે
જાણો.
છે.–આ સિદ્ધાંત બધાય પદાર્થોમાં લાગુ પડે છે.
આત્મા જ ન હોય, સ્પર્શપરિણામ ન હોય તો પુદ્ગલ જ ન હોય. વસ્તુ અને પરિણામ
જુદાં નથી એટલે વસ્તુ સદા પોતાના પરિણામસહિત જ હોય છે, એવો એનો સ્વભાવ
જ છે. એટલે કોઈ નિમિત્તે તે પરિણામ કર્યા એમ નથી.