: १८ : आत्मधर्म : चैत्र : २४९प
वखते जे विविक्षा होय ते समजवी जोईए. द्रव्य–पर्यायरूप वस्तुने जाण्या वगर कार्य–सिद्धि
थई शके नहि. पर्याय वगरनुं एकलुं धु्रव माननारने दुःख बदलीने आनंदनो अनुभव
प्रगटवानुं बनी शकतुं नथी. अने धु्रव वगरनी एकली अवस्था माननारने पण दुःखीमांथी
सुखी थवानुं बनतुं नथी, केमके बीजा समये तो तेनुं अस्तित्व ज नथी रहेतुं–तो सुखी कोण
थाय? माटे द्रव्यपर्याय बंनेरूप वस्तु छे तेना स्वीकारथी ज बधी सिद्धि थाय छे. कल्पना वडे
कोई जीव धर्मना नामे गमे तेम विपरीत मानी ल्ये तेथी कांई वस्तुस्थिति तेवी नथी थई जती,
पण तेना ज्ञान श्रद्धा मिथ्या थाय छे ने तेथी ते जीव दुःखी थाय छे, अरे, आनंदनुं धाम
चैतन्यवस्तु आत्मा....एने दुःख केम गमे? भाई! आनंदथी भरेला तारा धु्रवधाममां द्रष्टि
करतां तारी पर्याय पण आनंदरूप थई जशे. –तेने भगवान मोक्षनुं कारण कहे छे.
सम्यग्दर्शन शुद्धपारिणामिक परमभावने विषय करे छे, तेने श्रद्धामां लईने तेमां अभेद
थाय छे तेनुं नाम भावना छे. ए ज रीते सम्यग्ज्ञान ने सम्यक्चारित्र पण तेने ज अवलंबीने
अभेद थाय छे. आ रीते सम्यग्दर्शन–ज्ञान–चारित्ररूप मोक्षमार्गनुं अवलंबन शुं? –पोतानो
परमस्वभाव ज तेनुं अवलंबन छे. राग के निमित्त ते कोई मोक्षमार्गनुं अवलंबन नथी.
कलियुगमां तो आगम अने जिनबिंबनो आधार छे–ए वात व्यवहारनी छे. त्रणेकाळे
भगवान आत्मा चैतन्यबिंब पोते पोताना सम्यग्दर्शन–ज्ञान–चारित्रने अवलंबन देनार छे.
* सम्यग्दर्शनपर्यायने द्रव्यनुं अवलंबन छे, रागनुं अवलंबन नथी.
* सम्यग्ज्ञानपर्यायने द्रव्यनुं अवलंबन छे, रागनुं अवलंबन नथी.
* सम्यक्चारित्रने द्रव्यनुं अवलंबन छे, रागनुं अवलंबन नथी.
* क्षायिकभावने द्रव्यनुं अवलंबन छे, रागनुं अवलंबन नथी.
* उपशमभावने द्रव्यनुं अवलंबन छे, रागनुं अवलंबन नथी.
* सम्यक्क्षयोपशमभावने द्रव्यनुं अवलंबन छे, रागनुं अवलंबन नथी.
* शुद्धपरिणतिरूप भावनाने द्रव्यनुं अवलंबन छे, रागनुं अवलंबन नथी.
–आम मोक्षमार्गना बधा निर्मळभावोमां पोताना शुद्ध आत्मद्रव्यनुं ज अवलंबन
छे, बीजा कोईनुं अवलंबन तेमां नथी, अवलंबन लेवुं एटले तेमां अभेद थईने तेने
भाववुं–ध्याववुं; ते ज भावना छे. आवी अभेदभावना ते मोक्षमार्ग छे, तेमां रागनो
विकल्प नथी. आवी जे राग वगरनी भावना छे ते उपशमादिभावोरूप छे.
पारिणामिकभाव पोते भावनारूप पण नथी, भावनाना