: પ્ર. અષાડ : ૨૪૯પ આત્મધર્મ : ૧૭ :
બધાય તીર્થંકરોએ સેવેલો અને ઉપદેશેલો એક જ માર્ગ
શુદ્ધાત્મતત્ત્વપ્રવૃત્તિરૂપ મોક્ષમાર્ગ
અહો! તે તીર્થંકરોને અને તે માર્ગને નમસ્કાર હો.
શુદ્ધાત્માના અનુભવરૂપ જે મોક્ષમાર્ગ, તે માર્ગનો નિઃશંક નિશ્ચય કરીને, અને
પોતે તે માર્ગમાં સાક્ષાત્ આરૂઢ થઈને આચાર્યદેવ કહે છે–કે બધાય ભગવંતો પણ આ
એક જ માર્ગને સેવીને મોક્ષ પામ્યા છે અને આ જ માર્ગ તેમણે જગતને ઉપદેશ્યો છે–
શ્રમણો, જિનો, તીર્થંકરો આ રીતે સેવી માર્ગને
સિદ્ધિ વર્યા; નમું તેમને, નિર્વાણના તે માર્ગને. ૧૯૯.
એક મોક્ષમાર્ગ વ્યવહારના આશ્રયે, ને બીજો મોક્ષમાર્ગ નિશ્ચયના આશ્રયે–એમ
બે મોક્ષમાર્ગ નથી. મોક્ષમાર્ગ એક જ છે. શુદ્ધાત્મારૂપ નિશ્ચયના આશ્રયે જ મોક્ષમાર્ગ છે
ને વ્યવહારના આશ્રયે મોક્ષમાર્ગ નથી.
મોક્ષનો એક જ માર્ગ છે તે કેવો છે? કે શુદ્ધાત્મતત્ત્વમાં પ્રવૃત્તિરૂપ છે.
ચરમશરીરી બધાય જીવો આવા માર્ગથી જ મોક્ષ પામ્યા; પરંતુ બીજા કોઈ માર્ગથી મોક્ષ
પામ્યા નથી.
અનંતા જીવો મોક્ષ પામ્યા છે–તો શું બધાય જીવોને તમે ઓળખી લીધા? –હા;
આચાર્યદેવ કહે છે કે અમારા અંતરમાં આવો મોક્ષમાર્ગ અમે અનુભવ્યો છે, શુદ્ધાત્મામાં
પ્રવૃત્તિ વડે આવા મોક્ષમાર્ગને અમે સાધી રહ્યા છીએ, મોક્ષમાર્ગને સાધવાનું કૃત્ય કરાય
છે; એટલે સ્વયં મોક્ષમાર્ગમાં પ્રવર્તન કરતા થકા, અનુભવના બળે કહીએ છીએ કે
બધાય તીર્થંકરભગવંતોએ, બધાય મુનિવરો અને જિનવરોએ આવો જ મોક્ષમાર્ગ
ઉપાસ્યો છે, ને જગતના મુમુક્ષુઓને પણ આવો જ માર્ગ ઉપદેશ્યો છે. બીજા માર્ગનો
અભાવ છે. આગળ પણ ૮૨ મી ગાથામાં કહ્યું હતું કે–
અર્હંત સૌ કર્મોતણો કરી નાશ એ જ વિધિ વડે,
ઉપદેશ પણ એમ જ કરી, નિર્વૃત થયા; નમું તેમને ૮૨.