: ભાદરવો : ૨૪૯પ આત્મધર્મ : ૨૧ :
વિતરાગવિજ્ઞાન–પ્રશ્નોતરી
વીતરાગવિજ્ઞાન ભાગ ૧ એટલે કે છહઢાળાનાં પ્રથમ અધ્યાયનાં
પ્રવચનો, તેમાંથી દોહન કરીને ૨૦૦ પ્રશ્ન–ઉત્તર આત્મધર્મ અંક ૩૦૪ તથા
૩૦પ માં આપ્યા હતા. ટૂંકી ભાષામાં ને સુગમ શૈલીમાં આ પ્રશ્નોત્તર સૌને
ગમ્યા છે. તે જ પ્રમાણે વીતરાગવિજ્ઞાનના બીજા ભાગમાંથી પણ ૨૪૦
પ્રશ્નોત્તર અહીં આપવામાં આવે છે જેમાંથી ૧૦૦ પ્રશ્નોત્તર ગતાંકમાં આપ્યા
હતા.
આત્માના સર્વજ્ઞપદની વિભૂતિ
જગતમાં ઉત્કૃષ્ટ છે.
૩૦૪. છ ખંડની વિભૂતિનો મોહ ક્ષણમાં
કેમ છૂટે?
ચૈતન્યમય સ્વભાવની પ્રીતિ કરે તો.
૩૦પ. જીવનું નિજઘર ક્યું? ને પરઘર
કયું?
ચૈતન્યમય આનંદધામ તે નિજઘર; રાગ
અને શરીર તે પરઘર.
૩૦૬. કઈ બે વાત એકસાથે ન બની શકે?
આત્માને જ્ઞાનરૂપ ઓળખે અને વળી
પરને પોતાનું માને–એ બે વિરુદ્ધ વાત
એક સાથે બની શકે નહીં.
૩૦૭. આત્માની શોભા શેનાથી છે?
સમ્યક્ત્વરૂપી મુગટ અને ચારિત્રરૂપી
હારવડે આત્મા શોભે છે; શરીરને
શણગારવાથી આત્મા શોભતો નથી.
આત્માનું ભાન ભૂલીને પરનું
અભિમાન લાભ કરે છે તે.
૩૧૦. જૈનપરંપરામાં જન્મ્યો તેનો ખરો
લાભ ક્યારે?
જીવ–અજીવનું ભેદજ્ઞાન કરીને સાચો
જૈન બને ત્યારે.
૩૧૧. ભગવાન કોને જૈન નથી કહેતા?
જીવ–અજીવની ભિન્નતાનું જેને ભાન
નથી તેને.
૩૧૨. આત્મા જડનો કર્તા થાય તો શું
થાય?
તો આત્મા જડ થઈ જાય.