: ૨૪ : આત્મધર્મ : ભાદરવો : ૨૪૯પ
૩પ૪. પુણ્યના ફળમાં તો ધર્મનાં નિમિત્ત
મળે છે?
ભલે મળે; પણ તે નિમિત્તો આત્માથી
જુદાં છે; તેની સામે જોવાથી કાંઈ
આત્માને ધર્મનો લાભ નથી થતો.
૩પપ. ધર્મીને શેનો ઉત્સાહ છે?
ધર્મીને ચૈતન્યના અનુભવનો ઉત્સાહ છે,
રાગનો નહિ.
૩પ૬. પુણ્ય બંધાય તેમાં આત્માની શોભા છે?
જી ના; ચૈતન્યને બંધન એ તો શરમ છે.
૩પ૭. સુખ રાગમાં હોય કે વીતરાગતામાં?
વીતરાગતામાં જ સુખ છે, રાગમાં સુખ નથી.
૩પ૮. મોક્ષની શ્રદ્ધા ક્યારે થાય?
જ્ઞાનસ્વભાવને ઓળખે ત્યારે; કેમકે
મોક્ષ તો જ્ઞાનમય છે.
૩પ૯. જીવો દુઃખને ચાહતા નથી છતાં દુઃખી
કેમ છે?
કેમકે દુઃખનાં કારણરૂપ મિથ્યાભાવોને
દિનરાત સેવે છે.
૩૬૦. જીવો સુખને ચાહે છે છતાં સુખી કેમ
નથી થતાં?
કેમકે સુખનાં કારણરૂપ વીતરાગ
વિજ્ઞાનને ક્ષણ પણ સેવતા નથી.
૩૬૧. દુઃખથી છૂટવા ને સુખી થવા શું
કરવું?
વીતરાગવિજ્ઞાનનું સેવન કર ને મિથ્યા
ભાવોને છોડ.
૩૬૨. શુભરાગની પ્રીતિથી શું મળે?
સંસાર.
૩૬૩. ચૈતન્યપદની પ્રીતિથી શું મળે? મોક્ષ.
૩૬૪. ધર્મી પોતાને સદાય કેવો જાણે છે?
‘હુંં શુદ્ધ જ્ઞાન–દર્શનમય છું’ એમ ધર્મી
જાણે છે.
૩૬પ. ગૃહસ્થને આત્માની ઓળખાણ
થાય?
હા.
૩૬૬. મુનિઓ કેવા છે?
ચૈતન્યમાં લીન મુનિઓ
વીતરાગભાવથી મહાન સુખી છે.
૩૬૭. સમ્યગ્દર્શન–જ્ઞાન–ચારિત્ર ત્રણે કેવા છે?
એ ત્રણેય રાગ વગરનાં છે, વીતરાગ છે.
૩૬૮. અનુભવનો અતીન્દ્રિય આનંદ કેવો છે?
રાગવડે જે કલ્પનામાં આવી ન શકે–એવો.
૩૬૯. નિરાકુળ સુખરૂપ મોક્ષનું કારણ કેવું હોય?
–તેનું કારણ પણ નિરાકુળ (રાગ
વગરનું) જ હોય. રાગ તે આકુળતા છે
તેને મોક્ષનું કારણ માનતાં
કારણકાર્યમાં વિપરીતતા થાય છે.
૩૭૦. શુભરાગરૂપ વ્યવહાર ક્રિયાઓ જીવે
પૂર્વે કદી કરી હશે?
હા, અનંતવાર; પણ સમ્યગ્દર્શન વિના
ધર્મ ન થયો.
૩૭૧. અનાદિથી જીવો કઈ રીતે મુક્ત
થાય છે?
વીતરાગવિજ્ઞાનરૂપ ધર્મને સાધી–
સાધીને.
૩૭૨. આનંદ થવા માટે ‘જ્ઞાની’ શું કહે
છે?
‘હે જીવ! તું આત્મામાં ગમાડ! ’ તેમાં
આનંદ છે.
(વિશેષ આવતા અંકે)