: भादरवो : २४९प आत्मधर्म : २७ :
(प्रवचनसार गाथा १७२ ‘अलिंगग्रहण’ उपरनां प्रवचनोनी थोडीक प्रसादी)
* आत्मा एटले ज्ञानस्वभाव, ज्ञान तेने कहेवाय के जेनी साथे अतीन्द्रिय आनंद होय.
* ज्ञानने परनी, ईन्द्रियोनी, रागनी अपेक्षा नथी, एकला आत्माना स्वभावने
अवलंबनारुं जे ज्ञान ते ज खरुं ज्ञान छे, एटले अतीन्द्रियज्ञानस्वभाव ते आत्मा
छे. ईन्द्रियोवडे जाणे एवो आत्मा नथी.
* पांच ईन्द्रियोना अवलंबनपूर्वक थतुं जे ज्ञान ते खरो आत्मा नहीं; ते खरुं ज्ञान
नहीं.. अंदरना चैतन्यपाताळमांथी जे ज्ञान प्रगटे ते खरुं ज्ञान, ने ते खरो आत्मा
छे. शब्दश्रुतना अवलंबने थतुं ज्ञान ते खरूं भावश्रुत नथी, चैतन्यस्वभावना ज
अवलंबने भावश्रुत थाय छे; ने ते अतीन्द्रियआनंदथी सहित छे.
* ईन्द्रियज्ञान वडे तो अनादिकाळथी जाणे छे, –पण ए तो अज्ञान छे. ‘ईन्द्रियज्ञान
वडे जाणुं एटलो ज हुं’ एवी मिथ्याबुद्धिने लीधे आत्मानुं परमार्थ स्वरूप जणातुं
नथी. ईन्द्रियना अवलंबनमां आकुळता छे, ते आत्माना परमार्थस्वरूपमां नथी.
* अतीन्द्रियज्ञानस्वरूप अमूर्त आत्मा, ते मूर्त ईन्द्रियो वडे जाणवानुं काम केम करे?
‘ईन्द्रियो वडे जाणे ते आत्मा’ –एम ओळखवा जाय तो ईन्द्रियोथी भिन्न आत्मानुं
परमार्थस्वरूप ओळखातुं नथी, ईन्द्रियोथी आत्मा अत्यन्त जुदो छे एम भेदज्ञान
करावीने अतीन्द्रिय ज्ञानमय आत्मा ओळखाव्यो छे.
* स्वभावने अवलंबनारुं अतीन्द्रियज्ञान ते ज मोक्षनुं कारण छे, ते ज ज्ञानमां सुख
छे. ईन्द्रियज्ञान तो विषयोने अवलंबनारुं ने आकुळता उपजावनारुं छे, एटले ते तो
बंधनुं कारण छे. राग तो आत्मा नहीं, ने एकलुं ईन्द्रियज्ञान ते पण खरेखर आत्मा
नहीं. आत्मा तो अतीन्द्रिय ज्ञानस्वरूप छे.
* ईन्द्रियो जड–अचेतन छे, तेनी साथे तन्मयपणुं माननारुं ईन्द्रियज्ञान ते अतीन्द्रिय
आत्मानो स्वभाव नथी. जाणवा माटे ईन्द्रियो कांई आत्मानुं द्वार नथी एटले के ते
ईन्द्रियो वडे जाणतो नथी. आत्मा पोते अतीन्द्रिय छे, तो ते अतीन्द्रियज्ञान वडे ज
जाणनारो छे.