છે. અરે, રાગનો પ્રેમ તે તો કુશીલ છે, શુભરાગનો–પુણ્યનો પ્રેમ તે પણ કુશીલ છે, તે
પણ સંસારમાં રખડાવનાર છે, ભલે સ્વર્ગનો ભવ કરાવે પરંતુ તે પણ સંસાર છે, તેમાં
જરાય કલ્યાણ નથી. પાપ અને પુણ્યથી પાર એવો જે સહજ જ્ઞાનસ્વભાવ, તે સ્વભાવ
જેને ગમે તે રાગનો પ્રેમ ન કરે; જ્ઞાનનો જ પ્રેમ કરીને તેનો અનુભવ કરતાં અપૂર્વ
આનંદનો અનુભવ થાય છે,–કે જે આનંદની પોતાને તત્ક્ષણ ખબર પડે છે.
કલેશથી છૂટવું હોય, ને મોક્ષનું અવિનાશી કલ્યાણ જોઈતું હોય તેણે પોતાના જ્ઞાનસ્વરૂપ
આત્માને જ કલ્યાણરૂપ જાણીને તેમાં સંતુષ્ઠ થવું. રાગમાં કદી સંતોષ થાય તેવું નથી,
તેમાં તો વિષયોની ઈચ્છા ને આકુળતા જ છે; રાગ પોતે જ આકુળતા છે તો તેમાં
સંતોષ કેવો? જ્ઞાન છે તે નિરાકુળ છે, માટે તેના અનુભવથી જ સંતોષ પામ. આ
ભગવાન આત્માનો પ્રેમ કરીને તેમાં સંતોષ પામ. જ્યાં અનંત સુખસ્વભાવથી ભરેલો
પોતાનો આત્મા જોયો ત્યાં ધર્મીને પરમ સંતોષ છે; હવે બીજા કોઈ પરભાવની
અભિલાષા રહેતી નથી. અચિંત્ય શક્તિથી ભરેલો આત્મા, તેના અનુભવમાં સર્વ
પ્રયોજનની સિદ્ધિ છે, પછી બીજાને જ્ઞાની કેમ ઈચ્છે? મારું સુખ, મારો આનંદ, મારું
કલ્યાણ, મારું જ્ઞાન–બધું મારામાં પરિપૂર્ણ છે, એમ જ્યાં આત્માને અનુભવમાં લીધો
ત્યાં જ્ઞાનીને પોતાના આત્મા સિવાય બીજું કાંઈ જ સાધ્ય નથી, બીજા કોઈ પદાર્થમાં
સુખબુદ્ધિ નથી.
વહાલો ન કર; વ્યવહારને વહાલો ન કર; બહારના કોઈ ભાવોને વહાલા ન કર; કેમકે
તેમાં કલ્યાણ નથી. આત્માના જ્ઞાનાનંદ સ્વભાવને જ વહાલો કરીને તેનો અનુભવ કર,
એ જ કલ્યાણ છે, એ જ મોક્ષમાર્ગ છે, એ જ પરમ સુખ છે. બીજે ક્્યાંય સુખ શોધવા
જઈશ મા.