: ૩૦ : : માગશર : ૨૪૯૬
પાપાસ્રવ નથી તો પછી બીજી સંપદાનું મારે શું કામ છે? બહારની સંપદા હો કે ન હો,
પણ મારો આત્મા નિરાસ્રવ રહે–એ જ મારે પ્રયોજન છે. બહારની સંપદાથી મારે કાંઈ
પ્રયોજન નથી, કેમકે તેમાં કાંઈ મારું સુખ નથી. મારું સુખ તો આસ્રવ વગરની મારી
સ્વરૂપસંપદામાં જ છે, જ્યાં મિથ્યાત્વાદિ આસ્રવો રોકાઈ ગયા ત્યાં કેવળજ્ઞાનાદિ
સ્વરૂપસંપદા આવી મળશે,–તો બીજી સંપદાથી મારે શું પ્રયોજન છે? અને જો બાહ્ય
સંપદા મળે ને આસ્રવ ન રોકાય તો એવી સંપદાથી શું પ્રયોજન છે? આમ ભાવના
ભાવીને ધર્માત્મા જીવ ચૈતન્યને સાધવામાં તત્પર થાય છે. અરે, ચૈતન્યસંપદા પાસે ધૂળ
જેવી આ બાહ્ય સંપદા શું કામની છે? ચૈતન્યને સાધતાં સાધતાં અલ્પકાળમાં કેવળજ્ઞાન
સંપદા પ્રાપ્ત થશે, ને વચ્ચે રાગના ફળરૂપે ઈન્દ્રાદિ પદની સંપદા તો સહેજે આવી પડશે.
શુદ્ધ આનંદકંદ સંપદાવાળો મારો આત્મા જ છે–એમ ધર્મી અનુભવે છે. ધર્મીને પોતાના
અંતરમાં ચૈતન્યની રિદ્ધિ–સિદ્ધિ સદાય વૃદ્ધિરૂપ ભાસે છે, ચૈતન્યની રિદ્ધિ–સિદ્ધિના
ભાનમાં તે જગતથી ઉદાસ છે. ભગવાનના દાસ છે ને જગતથી ઉદાસ છે–આવા
ચૈતન્યઋદ્ધિવંત સમકિતી સદાય સુખીયા છે. ચૈતન્યની રિદ્ધિથી પરિપૂર્ણ એવા પોતાના
આત્માને ધર્મી અમર જાણે છે. આવા આત્માને ઓળખવો તે એક જ આ અસાર
સંસારમાં શરણરૂપ છે. (એક વૈરાગ્યપ્રસંગના પ્રવચનમાંથી: સં. ૨૦૧૮)
‘जिनधर्मविनिर्मुक्तो मा भवत् चक्रवर्त्यपि’
જૈનધર્મ વગરનું ચક્રવર્તીપદ પણ ઈષ્ટ નથી–એમ દર્શનસ્તોત્રમાં આપણે બોલીએ
છીએ, ને એ રીતે ચક્રવર્તીપદ કરતાંય જૈનધર્મની મહત્તા પ્રસિદ્ધ કરીએ છીએ. એકવાર
આપણે આત્મધર્મમાં લખેલું હતું કે વડાપ્રધાનની પદવી કરતાંય ધર્મના સંસ્કાર મળવા
મોંઘા છે; અને એવા ધર્મસંસ્કાર મેળવનાર બાળકો ભાગ્યશાળી છે. આ સંબંધમાં પૂ.
ગુરુદેવ ઘણીવાર કહે છે કે “નાના બાળકો કે યુવાનોને તત્ત્વજ્ઞાનમાં રસ લેતા દેખીને મને
તેમના પર પ્રેમ આવે છે કે વાહ! આ બાળકો ભાગ્યશાળી છે કે નાનપણથી આત્માની
આવી અપૂર્વ વાત એમને કાને પડી ને તેમાં તેઓ રસ લ્યે છે.”–આ રીતે પ્રેમપૂર્વક ગુરુદેવ
નાના બાળકોને તેમજ યુવાનોને ધર્મમાં ઉત્સાહિત કરે છે. ખરું જ છે–બાળકોને નાનપણથી
ધાર્મિક જ્ઞાનના સંસ્કાર રેડવા તે સમાજની ઉન્નતિનું કારણ છે. અને ગુરુદેવના પ્રતાપે
આપણો બાલવિભાગ પણ હજારો બાળકોમાં ધાર્મિક સંસ્કારનું સીંચન કરી રહ્યો છે.
બાળકોમાં તત્ત્વજ્ઞાનના સંસ્કાર રેડવા તે ધર્મની ઉન્નતિનો શ્રેષ્ઠ માર્ગ છે. એટલે જ–
કહે હરિ–જૈનધર્મને કરવા આબાદાન,
સરસ રીત તો એજ છે, દ્યો બચ્ચાને જ્ઞાન.