: પોષ : ૨૪૯૬ : ૧પ :
બચાવવાનું કે શુભરાગ કરવાનું કામ મારા ચૈતન્યમાં નથી–એમ શુદ્ધ
ચૈતન્યભાવરૂપે જ આત્માને જાણવો–અનુભવવો તે અહિંસા ધર્મ છે, તેમાં
ચૈતન્યજીવનની રક્ષા છે.
હિંસાનો ભાવ કે દયાનો ભાવ ચૈતન્યમાંથી નથી નીકળતો; હિંસાનો પાપભાવ કે
દયાનો પુણ્યભાવ, તે બંને ભાવો ચૈતન્યભાવથી વિરુદ્ધ જાતના છે, એ વિરુદ્ધભાવોનું
કામ ચૈતન્યમાં માનવું તે ચૈતન્યની હિંસા છે. અને તે વિરુદ્ધભાવોથી જુદો રાખીને
આત્માને ચૈતન્યપણે ટકાવી રાખવો તે અહિંસા છે.
પરમ અહિંસા ધર્મને માટે આ જૈનસિદ્ધાંત છે કે–
શુભ કે અશુભ કોઈપણ રાગનું કર્તૃત્વ તે હિંસા છે;
વીતરાગી–ચેતનભાવે આત્માનું રહેવું તે અહિંસા છે.
આવી અહિંસા તે મોક્ષનું કારણ છે, તેથી તે પરમ ધર્મ છે.
અહિંસા ધર્મનો જય હો.
મોક્ષને સાધવામાં મદદ કરે તે સાચો મિત્ર
પ્રશ્ન:– પુણ્યના કારણરૂપ શુભરાગ તે આત્માનો સાચો
મિત્ર છે કે દુશ્મન?
ઉત્તર:– તે શુભરાગ આત્માને મોક્ષ પામતો અટકાવે છે;
તેથી જે જીવ મોક્ષ સાધવા માંગે છે તેને તો તે રાગ શત્રુસમાન
છે; તેનો નાશ કરીને જ મોક્ષ પમાય છે.
આત્માને પોતાનું મોક્ષકાર્ય સાધતાં જે રોકે તેને મિત્ર
કેમ કહેવાય? આત્માના સાચા મિત્ર તો સમ્યગ્દર્શનજ્ઞાનચારિત્ર
જ છે–કે જે મોક્ષકાર્ય સાધવામાં મદદ કરે છે.