Atmadharma magazine - Ank 318
(Year 27 - Vir Nirvana Samvat 2496, A.D. 1970).

< Previous Page   Next Page >


PDF/HTML Page 14 of 48

background image
: ૧૨ : આત્મધર્મ : ચૈત્ર : ૨૪૯૬
‘ભગવાન’ કહ્યો છે. આવા પોતાના ભગવાન આત્માને ઓળખે તેને અતીન્દ્રિય
આનંદના અમૃત આત્મામાં વરસે છે. અહો! ભેદજ્ઞાનનું સ્વરૂપ બતાવીને વીતરાગી
સંતોએ આ પંચમકાળમાં અમૃત વરસાવ્યા છે.
આત્માનું સ્વરૂપ સમજવાની જેને જિજ્ઞાસા છે, દુઃખથી ને દુઃખનાં કારણરૂપ
પરભાવોથી છૂટવાની જેને ધગશ છે, અને વિનયથી જે પૂછે છે એવા શિષ્યને
આચાર્યદેવ આત્માનું ખરૂં સ્વરૂપ સમજાવે છે. ‘કામ એક આત્માર્થનું, બીજો નહિ મન
રોગ’–એવી જિજ્ઞાસાવાળા જીવને આચાર્યદેવ આ સમયસાર દ્વારા શુદ્ધઆત્મા દેખાડે છે.
અહા, જેમને ભગવાનના સીધા ભેટા થયા હતા એવા કુંદકુંદ આચાર્યદેવે નિજવૈભવથી
આ અલૌકિક શાસ્ત્રની રચના કરીને જગત ઉપર મોટો ઉપકાર કર્યો છે.
ધર્મી જાણે છે કે હું ચૈતન્યમય આત્મા છું.–કેવો છું? કે સ્વસંવેદનથી પ્રત્યક્ષરૂપ
છું. સ્વસંવેદન વડે મેં મારા આત્માને પ્રત્યક્ષ કર્યો છે. પરોક્ષ રહું કે રાગવડે અથવા
ઈન્દ્રિયજ્ઞાન વડે જણાઉં એવો હું નથી, એનાથી તો હું ભિન્ન છું–આવા આત્માને
સ્વસંવેદનમાં લ્યે ત્યારે સાચા આત્માને જાણ્યો કહેવાય. આ ચૈતન્યસ્વરૂપ આત્મા રાગ
અને કર્મ સહિત નથી. છતાં અજ્ઞાની–જીવો તેને તેનાથી સહિત માને છે, બાલીશ એટલે
કે અજ્ઞાની જીવો આત્માને પરભાવોથી સહિત જ દેખે છે, તે જ સંસાર–ભ્રમણનું મૂળ છે.
ને સર્વે પરભાવોથી ભિન્ન ચૈતન્યસ્વરૂપ આત્માને સ્વસંવેદનવડે અનુભવવો તે મોક્ષનું
મૂળ છે.
માટે જે દુઃખથી છૂટવા ચાહતા હોય ને મોક્ષસુખને અનુભવમાં લેવા ચાહતા હોય
તેઓ પોતાના જ્ઞાનના સ્વસંવેદન વડે આવા આત્માને જાણીને, તેનો અનુભવ કરો, આ
જ સમ્યગ્દર્શન પ્રગટ કરવાનો ને દુઃખથી મુક્ત થવાનો ઉપાય છે.
[મલકાપુરમાં રાત્રે તત્ત્વચર્ચા પણ સારી ચાલતી હતી; તેમાં ખાસ કરીને યુવાન
ભાઈઓ શાસ્ત્રના અભ્યાસ પૂર્વકના પ્રશ્નો પૂછતા હતા. સેંકડો જિજ્ઞાસુઓ પ્રેમથી શ્રવણ
કરતા હતા. યુવક વર્ગ તત્ત્વના અભ્યાસમાં આવો રસ ધરાવે છે–તે જોઈને ગુરુદેવે પણ
પ્રસન્નતા વ્યક્ત કરી હતી.)
શિષ્યનો પ્રશ્ન આત્માના ઊંડાણમાંથી ઊગ્યો છે, પુણ્ય–પાપ બંનેથી પાર પોતાનું
સાચું તત્ત્વ શું છે તે લક્ષમાં લેવા માંગે છે. મારું પરમ તત્ત્વ આનંદના વૈભવથી ભરેલું છે
તેને ભૂલીને શરીર અને રાગવડે આત્માને ઓળખાવવો તે તો કલંક છે, શરમ છે,
ઉપાધિ છે. મનુષ્યપણું–દેવપણું–રાગીપણું વગેરેથી ઓળખાવવો