Atmadharma magazine - Ank 318
(Year 27 - Vir Nirvana Samvat 2496, A.D. 1970).

< Previous Page   Next Page >


PDF/HTML Page 34 of 48

background image
: ૩૨ : આત્મધર્મ : ચૈત્ર : ૨૪૯૬
* વઢવાણ શહેરમાં બે દિવસ *

વર્ધમાન જિનેન્દ્રના નામ પરથી જેનું નામ પડ્યું છે એવું વઢવાણ, જે પૂ. શ્રી
ચંપાબેનનું જન્મસ્થાન છે, અને જેના ગઢમાં તેમ જ અન્યત્ર દિગંબર જૈનધર્મના
પ્રાચીન અવશેષો નજરે પડે છે, બજાર વચ્ચે દિગંબર જિનમંદિર છે; એવી આ
પ્રાચીન નગરીમાં, ફાગણ વદ આઠમે અમદાવાદથી પ્રસ્થાન કરીને ગુરુદેવ પધાર્યા;
નગરીને શણગારીને ભાવભીનું સ્વાગત થયું. પચીસેક હજારની વસ્તીવાળા આ
શહેરમાં ત્રણ હજાર શ્રોતાજનોની સભામાં મંગલ–પ્રવચન કરતાં ગુરુદેવે કહ્યું કે –
ધર્મીને પોતાના આત્માનો સ્વભાવ જ ઈષ્ટ છે ને પુણ્ય–પાપ વગેરે ઈષ્ટ નથી.
પરચીજ તો ઈષ્ટ કે અનીષ્ટ નથી. પરમાર્થે પોતાનો જ્ઞાયક સ્વભાવ તે ઈષ્ટ છે–
મંગળ છે; ને વ્યવહારથી પંચપરમેષ્ઠી ભગવાન ઈષ્ટ છે. મિથ્યાત્વ–રાગાદિ
પરિણામો અનીષ્ટ છે.– આમ સ્વભાવ અને પરભાવને ભિન્ન ઓળખીને, પોતાના
ઈષ્ટ સ્વભાવનો આદર કરવો ને અનીષ્ટ ભાવોને છોડવા તે મંગળ છે.
અપૂર્વ ઈષ્ટ, ત્રિકાળ મંગળ એવો પોતાનો સ્વભાવ અતીન્દ્રિયજ્ઞાન ને
અતીન્દ્રિય આનંદથી ભરેલો છે, તેની સન્મુખ થઈને તેની પ્રીતિ–ઓળખાણ કરવા
તે મંગળ છે. આવા આત્મા સિવાય બીજા બધાની પ્રીતિ છોડવા જેવી છે.
જૈનશાસનના ચારે અનુયોગનો સાર વીતરાગતા છે. વીતરાગતા તે સાર છે;
તે ઈષ્ટ છે; તે વીતરાગતા કેમ થાય? કે પોતાના શુદ્ધ ચિદાનંદસ્વભાવને ધ્યેય
બનાવતાં વીતરાગતા થાય છે. આ રીતે ચિદાનંદસ્વભાવની પ્રીતિ–ઓળખાણ–
અનુભવથી વીતરાગતા પ્રગટ કરવી તે અપૂર્વ ઈષ્ટ અને મંગળ છે.
પ્રવચનમાં સમયસારની સંવર અધિકારની શરૂની ગાથાઓ દ્વારા ભેદજ્ઞાનનું
સ્વરૂપ સમજાવતાં ગુરુદેવે કહ્યું કે ભગવાન આત્મા ઉપયોગસ્વરૂપ છે, તેમાં
પૂર્ણજ્ઞાન અને પૂર્ણ આનંદની તાકાત ભરી છે. અને રાગ તે ઉપયોગથી જુદા સ્વરૂપે
છે. રાગ તે ઉપયોગમાં તન્મય નથી, ને ઉપયોગ રાગમાં તન્મય નથી; બંનેનું સ્વરૂપ
અત્યંત ભિન્ન છે. આવા ભેદજ્ઞાન વડે જે શુદ્ધ આત્માનું સ્વરૂપ સમજે તેને જ
સંવરધર્મ થાય છે, એટલે કે તે જ સુખી થાય છે; એના વગરના બધા જીવો દુઃખી
છે. શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર કહે છે કે–